آکنه یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی است که بسیاری از افراد در سنین مختلف با آن مواجه می‌شوند. در این مقاله از مجله زوم لایف به بررسی کامل آکنه، علل بروز آن و انواع مختلف آکنه، روش‌های درمان و پیشگیری از آن می‌پردازیم.

آکنه چیست؟

آکنه نوعی بیماری پوستی است که به علت بسته شدن منافذ پوست توسط چربی، باکتری‌ها و سلول‌های مرده پوست ایجاد می‌شود. این مشکل معمولاً در صورت، پیشانی، سینه، پشت و شانه‌ها ظاهر می‌شود.

انواع آکنه و علائم آنها

آکنه ولگاریس (Acne vulgaris) نام پزشکی برای آکنه‌های معمولی است و انواع مختلفی از ضایعات آکنه را شامل می‌شود.

آکنه معمولاً به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود: آکنه‌های غیر التهابی و التهابی. اگرچه این دو دسته اصلی وجود دارد، اما انواع دیگری از آکنه نیز وجود دارد که در ادامه توضیح داده خواهد شد.

آکنه غیر التهابی

آکنه‌های غیر التهابی توسط کومدون‌ها مشخص می‌شوند. کومدون یک فولیکول مو است که با چربی و سلول‌های مرده پوست بسته شده است که می‌تواند باز یا بسته باشد. این کومدون‌ها بیشتر به عنوان جوش سر سفید و سر سیاه شناخته می‌شوند و به طور کلی به انواع مختلف جوش‌ها گفته می‌شوند.

انواع آکنه‌های غیرالتهابی عبارتند از:

• جوش سر سیاه: منظور از جوش سرسیاه جوش به رنگ تیره است که می‌تواند سیاه، قهوه‌ای یا خاکستری باشد. جوش سرسیاه معمولاً روی بینی، چانه و پیشانی دیده می‌شود، اما ممکن است در سینه، پشت و بازوها نیز دیده شود. جوش‌های سر سیاه در شروع بلوغ و در مواقع نوسانات هورمونی شایع است.
• جوش سر سفید: جوش سر سفید به صورت برجستگی یا لکه‌های سفید ظاهر می شوند. این نوع آکنه معمولا روی صورت ایجاد می‌شوند اما ممکن است در سایر قسمت‌های بدن نیز مشاهده شود.

آکنه‌های التهابی

آکنه‌های التهابی در نتیجه‌ی باکتری‌های P. Acnes ایجاد می‌شود که منافذ را آلوده کرده و باعث ایجاد عفونت می‌شوند و اغلب درمان آن دشوارتر است. چهار نوع آکنه التهابی وجود دارد:

• پاپول یا جوش چرکی: جوش‌های کوچک، برجسته و محکم هستند که حاوی چرک نیستند و معمولاً اولین نوع آکنه‌های التهابی هستند که روی پوست تأثیر می‌گذارند. پاپول‌ها منافذ قابل مشاهده‌ای ندارند و تمایل به رنگ قرمز دارند و اطراف آنها متورم است. ممکن است حساس به لمس و دردناک باشند.
• پوسچول: پوسچول‌ها ضایعات التهابی هستند که به طور قابل توجهی مرکزشان به رنگ سفید یا زرد است و پر از چرک هستند. پوست اطراف پوسچول‌ها حساس، دردناک و ملتهب هستند و دستکاری و ترکاندن این نوع جوش می‌تواند منجر به اسکار پوست شود.
• ندول: نوعی ضایعه آکنه هستند که معمولاً در موارد شدید آکنه مشاهده می‌شوند. معمولاً برآمدگی‌های بزرگ، حساس و دردناک در زیر سطح پوست هستند و می‌توانند در برابر لمس سخت و سفت باشند.
• کیست یا غده: آکنه کیستیک یکی از سخت‌ترین انواع آکنه از نظر درمان است. برخلاف سایر انواع آکنه، کیست‌ها در عمق بافت پوست شکل می‌گیرد و به سطح پوست نمی‌آیند. کیست تقریباً در لمس دردناک هستند، و لزوماً شبیه جوش نیستند.

بسیار مهم:
کیست‌ها یک نوع شدید ضایعه آکنه هستند که ملتهب و پر از چرک است، به طور کلی دردناک هستند و در کنار اقدامات مراقبت از خود و اقدامات پیشگیرانه به مراجعه متخصص پوست نیاز دارد.

علت ایجاد آکنه چیست؟

علل مختلفی می‌تواند منجر به بروز آکنه شود که شامل تغییرات هورمونی، عوامل ژنتیکی، رژیم غذایی نادرست و مراقبت‌های پوستی ناکافی می‌باشد.

شایع‌ترین دلایل ایجاد آکنه عبارتند از:

• تولید بیش از حد سبوم: غدد چربی موجود در پوست، روغنی به نام سبوم تولید می‌کنند که در صورت تولید بیش از حد، می‌تواند منافذ پوست را مسدود کند.
• تجمع سلول‌های مرده پوست: سلول‌های مرده پوست می‌توانند با سبوم ترکیب شده و منافذ پوست را مسدود کنند.
• باکتری‌ها: باکتری‌ها در منافذ مسدود شده رشد می‌کنند و باعث التهاب و جوش‌های چرکی می‌شوند.
• تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، قاعدگی، بارداری و مصرف برخی داروها می‌توانند تولید سبوم را افزایش دهند.

عوامل مؤثر بر بروز آکنه

• هورمون‌ها: تغییرات هورمونی، به ویژه در دوران نوجوانی و بارداری، می‌تواند باعث افزایش تولید چربی و بروز آکنه شود.
• رژیم غذایی: مصرف غذاهای چرب و شیرین می‌تواند بر روی پوست تأثیر گذاشته و باعث تشدید آکنه شود.
• استرس: استرس می‌تواند سطح هورمون‌های بدن را تغییر داده و باعث بروز آکنه شود.
• مراقبت‌های پوستی نادرست: استفاده از محصولات پوستی نامناسب و عدم رعایت بهداشت پوست می‌تواند منجر به بسته شدن منافذ و ایجاد آکنه شود.

روش‌های درمان آکنه

درمان‌های موثری در این زمینه وجود دارد، اما آکنه می‌تواند به درمان مقاوم باشد. به منظور درمان آکنه، شناخت تفاوت‌ها و تشخیص انواع آکنه‌ای که با آن دست و پنجه نرم می‌کنید (ممکن است شما بیش از یک نوع آکنه داشته باشید) ضروری است. گاهی می‌بینید که جوش‌ها و برجستگی‌ها به آرامی بهبود می‌یابند و به محض اینکه یک جوشی شروع به از بین رفتن می‌کند، ممکن است جوش دیگری سر و کله‌اش پیدا شود.

اگر دچار آکنه هستید، کارهای زیر را انجام ندهید:

• جوش‌های خود را فشار ندهید؛
• از خمیر دندان برای درمان جوش استفاده نکنید؛
• از قرار دادن آسپیرین بر روی جوش اجتناب کنید.

درمان‌های خانگی آکنه

با توجه به اینکه درمان آکنه به وسیله داروها اغلب هزینه زیادی دارد و همه‌ی افراد توان پرداخت این هزینه‌های سنگین را ندارند. درمان‌های خانگی در اکثر موارد باعث درمان آکنه می‌شوند ولی ممکن است زمان بیشتری مورد نیاز باشد تا روند درمان طی شود.

درمان آکنه‌های التهابی بسیار طولانی‌تر است و می‌تواند اثرات دائمی بر روی پوست داشته باشد، پس نیاز به صبوری و تداوم در درمان دارد، بنابراین خیلی مهم است که بهترین متد درمانی برای وضعیت پوست شما در نظر گرفته شود.

در ادامه به چند روش ساده برای درمان و بهبود آکنه را بخوانید:

• درمان آکنه با تکه‌های یخ: یک عدد یخ را درون حوله بپیچید و آن را روی قسمت‌های آسیب دیده پوست برای چند ثانیه اعمال کنید و بعد از چند دقیقه آن را رها کنید. یخ را چندین بار در طول روز روی صورت خود بگذارید تا بهترین نتایج را به دست آورید.
• درمان آکنه با بخور: یک ظرف بزرگ را پر از آب داغ کنید، یک حوله روی سر خود بیاندازید و از بخور آن استشمام کنید و بعد از چند دقیقه پوست‌تان را با آب ولرم شستشو دهید، بعد از خشک شدن مقداری مرطوب کننده یا روغن درمانی روی پوست خود اعمال کنید.
• درمان آکنه با گیاهان دارویی: برای درمان گیاهی آکنه صورت می‌توانید از روش‌های خانگی و گیاهان دارویی استفاده کنید. شما می‌توانید آب‌لیموی تازه، دم‌نوش نعناع، گلاب، روغن درخت چای و عسل را روی جوش‌های صورت بمالید و بعد از مدتی صورت را بشویید. این را هم بدانید که درمان‌های خانگی گاهی اوقات روند کندتری را نسبت به داروهای شیمیایی طی می‌کنند.
• درمان آکنه با چای سبز: از فواید چای سبز هر چه گفته شود کم است. ضد افسردگی، لاغری. ضد سرطان، تنها بخشی از خواص درمانی چای سبز است. مصرف روزانه دو لیوان چای سبز باعث کاهش التهاب صورت و آکنه می‌شود.

درمان‌های پزشکی آکنه

• داروهای بدون نسخه: محصولات حاوی بنزوئیل پراکسید و سالیسیلیک اسید می‌توانند به کاهش چربی و باکتری‌های پوست کمک کنند.
• درمان‌های تجویزی: پزشکان ممکن است برای درمان آکنه داروهای تجویزی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، رتینوئیدها و هورمون‌ها را تجویز کنند.
• روش‌های تخصصی: مانند لیزر تراپی، پیلینگ شیمیایی و میکرودرم ابریژن می‌توانند بهبود قابل توجهی در وضعیت پوست ایجاد کنند.

روش‌های پیشگیری از بروز آکنه

پیشگیری از بروز آکنه نیازمند رعایت برخی نکات و تغییرات در سبک زندگی است. در ادامه، به مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از آکنه اشاره می‌شود:

• شستشوی منظم صورت: صورت خود را صبح و شب با یک شوینده ملایم شستشو دهید.
• لمس نکردن صورت: سعی کنید از لمس صورت خود با دست‌های آلوده خودداری کنید.
• رژیم غذایی مناسب: مصرف غذاهای سالم و متعادل و پرهیز از غذاهای چرب و شیرین می‌تواند به حفظ سلامت پوست کمک کند.
• مدیریت استرس: انجام تمرینات ورزشی، یوگا و مدیتیشن می‌تواند به کاهش استرس و بهبود وضعیت پوست کمک کند.
• استفاده از ضد آفتاب: استفاده از ضد آفتاب‌های مناسب که منافذ را مسدود نمی‌کنند می‌تواند از بروز آکنه جلوگیری کند.

پیشگیری از آکنه مستلزم مراقبت روزانه از پوست و رعایت چندین نکته ساده اما مهم است. با پیروی از این توصیه‌ها، می‌توانید به طور موثری خطر بروز آکنه را کاهش دهید و پوست سالم‌تری داشته باشید.

حرف پایانی

آکنه یک مشکل پوستی رایج است که می‌تواند بر روی ظاهر و اعتماد به نفس فرد تأثیر بگذارد. با شناخت علل بروز آکنه و روش‌های مؤثر درمان و پیشگیری، می‌توان به بهبود وضعیت پوست کمک کرد.

توجه: محتوای مجله زوم لایف، جایگزین نسخه پزشکان نیست. اگر مشکل پزشکی دارید، برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.