دوران شیردهی یکی از حساسترین و مهمترین مراحل زندگی مادر و نوزاد به شمار میآید؛ دورهای که هر انتخاب کوچک میتواند تأثیر بزرگی بر سلامت کودک داشته باشد. در همین دوران، برخی مادران با این پرسش روبهرو میشوند که آیا کشیدن قلیان در شیردهی بیضرر است یا میتواند آسیبی به نوزاد برساند؟
پاسخ روشن است: بله، قلیان بهطور مستقیم بر سلامت نوزاد اثر منفی دارد. نیکوتین و سایر مواد شیمیایی موجود در دود قلیان وارد خون مادر شده و از طریق شیر به بدن کودک منتقل میشوند. حتی اگر مادر در کنار نوزاد قلیان نکشد و کودک را مستقیماً در معرض دود قرار ندهد، باز هم این مواد مضر در شیر باقی میمانند و به نوزاد میرسند. به همین دلیل، هرچند سفارش آنلاین قلیون آماده یا مصرف آن در جمعهای دوستانه جذاب است، اما برای یک مادر شیرده هیچچیز مهمتر از سلامت فرزندش نیست و پرهیز کامل از قلیان بهترین انتخاب در این دوران حساس است.
مضرات قلیان کشیدن در دوران شیردهی
- انتقال نیکوتین به شیر مادر: نیکوتین میتواند باعث بیقراری، کمخوابی یا حتی مشکلات گوارشی در نوزاد شود.
- تأثیر بر رشد کودک: برخی تحقیقات نشان دادهاند نوزادانی که مادرشان در دوران شیردهی قلیان یا سیگار مصرف میکنند، در معرض تأخیر در رشد یا کاهش وزن قرار میگیرند.
- کاهش کیفیت شیر مادر: کشیدن قلیان در شیردهی ممکن است میزان تولید شیر را کاهش دهد و کیفیت آن را تحت تأثیر قرار دهد.
- خطر دود دست دوم: اگر مادر در حضور نوزاد قلیان بکشد، کودک علاوه بر شیر، از طریق استنشاق دود هم آسیب میبیند.
یکبار قلیون کشیدن در شیردهی چه مشکلی دارد؟
خیلی از مادران تصور میکنند اگر فقط یک بار قلیان بکشند، مشکلی پیش نمیآید. اما واقعیت این است که حتی یکبار قلیون کشیدن در شیردهیهم میتواند باعث ورود نیکوتین به شیر و در نتیجه به بدن نوزاد شود. بدن نوزاد بسیار حساس است و ممکن است واکنش شدیدی نسبت به همین مقدار کم نشان دهد.
کشیدن قلیان و سیگار در دوران شیردهی مجاز است؟
دوران شیردهی، مرحلهای بسیار مهم و حساس در زندگی مادر و نوزاد است. هر چیزی که مادر در این زمان مصرف میکند، میتواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر سلامت کودک تأثیر بگذارد. یکی از پرسشهای رایج میان مادران این است که آیا کشیدن قلیان در دوران شیردهی یا استعمال سیگار مجاز است یا خیر.
واقعیت این است که هیچکدام از این دو عادت نهتنها مجاز نیستند، بلکه به شدت برای مادر و نوزاد مضر محسوب میشوند. دود تنباکو، چه از طریق قلیان و چه سیگار، حاوی مواد سمی و نیکوتین است که وارد جریان خون مادر شده و از طریق شیر به کودک منتقل میشود. این یعنی حتی اگر نوزاد در معرض مستقیم دود قرار نگیرد، باز هم آسیب خواهد دید.
قلیان کشیدن در شیردهی همانند سیگار خطر کاهش کیفیت شیر را به همراه دارد و میتواند تولید آن را کم کند. نیکوتین و سایر ترکیبات مضر میتوانند باعث بیخوابی، بیقراری و مشکلات تنفسی یا گوارشی در نوزاد شوند. علاوه بر این، کشیدن سیگار و قلیان در دوران شیردهی خطر ابتلا به عفونتهای تنفسی و حتی سندروم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) را افزایش میدهد.
بنابراین کشیدن قلیان یا سیگار در دوران شیردهی به هیچ عنوان مجاز نیست. اگر به سلامت کودک خود اهمیت میدهید، بهترین تصمیم کنار گذاشتن کامل این عادتهاست. در صورت تمایل به ترک، میتوانید از مشاوران بهداشتی و پزشکان کمک بگیرید تا این مسیر را آسانتر طی کنید.
تاثیرات قلیان کشیدن بر شیر مادر
دوران شیردهی نیازمند توجه ویژه به تغذیه و سبک زندگی مادر است، چرا که هر مادهای که وارد بدن او میشود میتواند روی کیفیت و ترکیب شیر تأثیر بگذارد. یکی از رفتارهایی که خطر جدی برای نوزاد دارد، قلیان کشیدن در شیردهی است. بسیاری از مادران تصور میکنند دود قلیان نسبت به سیگار ضرر کمتری دارد، اما واقعیت این است که دود قلیان حاوی مقادیر زیادی نیکوتین، مونوکسید کربن و مواد سمی دیگر است که مستقیم یا غیرمستقیم به نوزاد منتقل میشوند.
تأثیرات قلیان کشیدن در دوران شیردهی بر شیر مادر عبارتند از:
- انتقال نیکوتین به شیر: پس از هر بار کشیدن قلیان، نیکوتین وارد خون مادر شده و به شیر منتقل میشود. این ماده میتواند باعث بیقراری و اختلال خواب نوزاد شود.
- کاهش کیفیت شیر: مصرف قلیان باعث کاهش برخی مواد مغذی شیر میشود و توانایی نوزاد برای دریافت انرژی و رشد کافی را تحت تأثیر قرار میدهد.
- کاهش میزان تولید شیر: نیکوتین و سایر سموم موجود در دود قلیان ممکن است روند تولید شیر در بدن مادر را کند کرده یا کاهش دهند.
- خطر بروز آلرژی و مشکلات تنفسی: نوزادانی که مادرشان قلیان میکشد، در معرض ابتلا به حساسیتهای تنفسی و حتی عفونتهای مکرر قرار دارند.
- تأثیر بلندمدت بر رشد کودک: تحقیقات نشان میدهد مصرف دخانیات در شیردهی میتواند روی وزنگیری و تکامل مغزی کودک اثر منفی بگذارد.
از آنجایی که بدن نوزاد بسیار حساس و آسیبپذیر است، کوچکترین مقدار از این سموم نیز میتواند مشکلاتی برای او ایجاد کند.
تاثیرات دود سیگار و قلیان بر نوزاد
نوزادان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف و ریههای حساس، بیش از هر فرد دیگری در برابر دود دخانیات آسیبپذیر هستند. قرار گرفتن در معرض دود، چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم، میتواند سلامت آنها را به شدت تهدید کند. بسیاری از مادران تصور میکنند تنها قلیان کشیدن در شیردهی یا استعمال سیگار مشکلساز است، اما حقیقت این است که حتی حضور نوزاد در محیطی که دود وجود دارد، میتواند خطرناک باشد.
برخی از مهمترین تأثیرات دود سیگار و قلیان بر نوزاد عبارتند از:
- افزایش خطر عفونتهای تنفسی: نوزادانی که در معرض دود قرار دارند، بیشتر دچار سرماخوردگی، برونشیت و ذاتالریه میشوند.
- سندروم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS):مطالعات نشان میدهد نوزادانی که در محیطهای آلوده به دود بزرگ میشوند، بیش از دیگران در معرض این خطر جدی قرار دارند.
- اختلال در رشد جسمی: دود سیگار و قلیان میتواند روی وزنگیری و رشد طبیعی نوزاد تأثیر منفی بگذارد.
- مشکلات خواب و بیقراری: نیکوتین موجود در دود ممکن است باعث بیخوابی و بیقراری کودک شود.
- افزایش احتمال ابتلا به آلرژی و آسم: نوزادانی که با دود در تماس هستند، بیشتر به بیماریهای آلرژیک و تنفسی مبتلا میشوند.
- تأثیر بر سیستم ایمنی: دود باعث ضعیفتر شدن سیستم ایمنی کودک شده و او را نسبت به بیماریها آسیبپذیرتر میکند.
حتی اگر مادر تنها یکبار قلیون کشیدن در شیردهی را تجربه کند یا پدر سیگار بکشد، دود حاصل میتواند به راحتی وارد بدن نوزاد شود. این تأثیرات نهتنها کوتاهمدت بلکه بلندمدت هستند و ممکن است سالها بعد نیز بر سلامت کودک اثر بگذارند.
نیکوتین چند ساعت در شیر مادر می ماند؟
یکی از نگرانیهای اصلی مادرانی که در دوران شیردهی به سراغ سیگار یا قلیان میروند، این است که بدانند نیکوتین چه مدت در شیر مادر باقی میماند و چه زمانی اثر آن کمتر میشود. واقعیت این است که نیکوتین خیلی سریع وارد جریان خون میشود و سپس به شیر مادر منتقل میگردد.
تحقیقات نشان دادهاند که:
نیکوتین معمولاً حدود ۱٫۵ تا ۳ ساعت نیمهعمر دارد. یعنی بدن در این مدت میتواند نیمی از مقدار نیکوتین را دفع کند. اما این به آن معنا نیست که پس از ۳ ساعت شیر مادر کاملاً پاک میشود. برای خروج کامل نیکوتین از بدن، به چندین ساعت زمان نیاز است.
در صورتی که مادر مرتب قلیان یا سیگار مصرف کند، مقدار نیکوتین در بدن تجمع مییابد و زمان بیشتری طول میکشد تا از شیر پاک شود.این یعنی پس از قلیان کشیدن تا چندین ساعت پس از آن نیکوتین در شیر او وجود خواهد داشت و میتواند به نوزاد منتقل شود. مصرف مداوم نیز باعث میشود سطح نیکوتین همیشه در بدن بالا بماند و شیر مادر دائماً آلوده باشد. به همین دلیل توصیه اکید متخصصان این است که در دوران شیردهی به طور کامل از کشیدن قلیان در شیردهی یا مصرف هرگونه دخانیات خودداری شود تا کوچکترین خطری سلامت نوزاد را تهدید نکند.
قلیون میوه ای در شیردهی
خیلی از مادران تصور میکنند که قلیون میوهای به دلیل طعم و بوی خوشایندش ضرری کمتر از قلیان معمولی دارد. اما قلیون میوهای در شیردهی هیچ تفاوتی با قلیان معمولی ندارد و به همان اندازه مضر است. دود قلیان میوهای هم حاوی نیکوتین، مونوکسید کربن، فلزات سنگین و مواد شیمیایی سمی است. این ترکیبات وارد جریان خون مادر شده و سپس به شیر او منتقل میشوند. به همین دلیل، نوزادی که از شیر مادر تغذیه میکند، در معرض دریافت این مواد خطرناک قرار میگیرد.
مضرات قلیون میوهای در دوران شیردهی:
- انتقال نیکوتین به شیر و ایجاد مشکلاتی مثل بیقراری و اختلال خواب در نوزاد.
- کاهش کیفیت و حجم شیر مادر.
- افزایش احتمال بروز مشکلات تنفسی و عفونتهای مکرر در کودک.
- بالا رفتن ریسک ابتلای نوزاد به آلرژی یا آسم در آینده.
- تجمع سموم در بدن مادر و اثر منفی بر سلامت طولانیمدت کودک.
بنابراین باید توجه داشت که قلیون میوهای نهتنها بیخطر نیست، بلکه به دلیل دود فراوانی که تولید میکند، حتی میتواند آسیب بیشتری به نوزاد وارد کند. بهترین تصمیم در این دوران حساس، پرهیز کامل از هر نوع قلیان، حتی قلیون میوهای است.
نتیجه گیری
در نهایت باید گفت که کشیدن قلیان در دوران شیردهی رفتاری پرخطر بوده و حتی یکبار قلیون کشیدن در شیردهی هم میتواند سلامت نوزاد را تهدید کند. نیکوتین و سایر سموم موجود در دود قلیان و سیگار به سرعت وارد خون و شیر مادر میشوند و اثرات مستقیم و مخربی بر رشد و آرامش کودک دارند. از بیقراری و اختلال خواب گرفته تا مشکلات تنفسی، ضعف سیستم ایمنی و حتی افزایش خطر سندروم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)، همگی از عوارضی هستند که با قلیان کشیدن در شیردهی یا قرار دادن کودک در معرض دود ایجاد میشوند.
source