
چرا با افزایش سن بیشتر عرق میکنیم؟
در اوایل بزرگسالی، غدد عرق معمولا در فعالترین حالت خود قرار دارند، زیرا متابولیسم بدن بالاست، توده عضلانی نسبتا زیاد و سطح هورمونها بهویژه استروژن و تستوسترون نسبتا پایدار است.
اگر احساس میکنید که بیشتر از گذشته عرق میکنید و این فقط به دلیل گرمای هوا یا ورزش نیست، خوب است بدانید که بسیاری از افراد با بالا رفتن سن متوجه تغییراتی در میزان تعریقشان میشوند، زیرا افزایش سن، تغییرات هورمونی، مصرف برخی داروها، استرس و برخی بیماریهای زمینهای همگی میتوانند «ترموستات» یا تنظیمکننده دمای بدن را تغییر دهند.
به گزارش مجله زیبایی سبز به نقل از ایندپندنت از تایم در گزارشی به تغییر الگوی تعریق در طول زندگی میپردازد و توضیح میدهد که این تغییرات چه زمان مشکلساز میشوند.
در دهه ۲۰ و ۳۰ زندگی
در اوایل بزرگسالی، غدد عرق معمولا در فعالترین حالت خود قرار دارند. در این مقطع سنی، سوختوساز بدن بالا است، توده عضلانی نسبتا حجیم است و سطح هورمونها بهویژه استروژن و تستوسترون نسبتا پایدار است. در این سن، احتمال دارد که فرد هنگام ورزش یا استرس بیشتر عرق کند، اما در حالت کلی بدن دمای خود را بهخوبی تنظیم میکند، مگر اینکه فرد بیماری زمینهای داشته باشد.
در دهه ۴۰ و ۵۰ زندگی
در این دوره، بسیاری از افراد بهویژه زنان در میزان و زمان تعریق خود تغییراتی احساس میکنند. هورمونها نقش بسیار بزرگی در تنظیم تعریق دارند. تغییرات استروژن و پروژسترون از جمله در دوره پیشیائسگی یا یائسگی ممکن است تنظیم دمای بدن را مختل کند و موجب گرگرفتگی یا تعریق شبانه شود.
از طرفی با ورود به میانسالی، سطح هورمون تیروئید هم افزایش مییابد که این میتواند دمای پایه بدن را بالا ببرد و باعث تعریق بیشتر شود.
مردان هم در این سن ممکن است تغییراتی را تجربه کنند که ناشی از کاهش تدریجی تستوسترون است، هرچند معمولا این تغییرات بهشدت تغییرات در زنان نیست.
در دهه ۶۰ به بعد
با بالا رفتن سن ممکن است فعالیت غدد عرق کمتر شود. این یعنی فرد بهطور کلی کمتر عرق میکند اما این موضوع یک روی دیگر هم دارد: بدن ممکن است در خنک کردن خودش هم کارآیی کمتری داشته باشد؛ آنچه افراد مسن را در برابر بیماریهای مرتبط با گرما مانند گرمازدگی و سکته گرمایی (Heat Stroke) آسیبپذیرتر میکند.
عوامل محرک تعریق
گرما تنها عامل تعریق نیست. ورزش شدید واضحترین عامل تحریککننده است، اما اضطراب و آشفتگیهای احساسی هم از عوامل عمدهاند. درد فیزیکی، غذاهای تند، کافئین، الکل، نوشیدنیهای داغ، رطوبت، برخی داروها و تب ناشی از عفونتها نیز همگی میتوانند باعث افزایش تعریق شوند.
عرق کردن اصلا چیز بدی نیست و سازوکار طبیعی بدن برای تنظیم دمای خود است. در نتیجه وقتی بدن نتواند این کار را انجام دهد، ممکن است دچار گرمازدگی شود و حتی شرایط اورژانسی پزشکی به وجود آید.
تاثیر برخی داروها بر عرق کردن
یکی از عوارض جانبی برخی داروها تعریق بیشازحد است که «دیافورز» هم نامیده میشود، این میتواند به دلیل اثر آنها بر دستگاه عصبی، سطح هورمونها یا سیستم تنظیم دمای بدن باشد.
داروهای ضدافسردگی، بهویژه داروهای مهار کننده بازجذب سروتونین (SSRI) مانند فلوکستین، پروزاک یا سرترالین/ زولوفت از رایجترین داروهاییاند که میتوانند تعریق ایجاد کنند. این داروها سطح سروتونین در مغز را بالا میبرند که بر تنظیم دمای بدن تاثیر میگذارد و ممکن است به تعریق بیش از حد، بهویژه در شب منجر شود.
مُسکنهای اپیوئیدی (حاوی مخدر) مثل اکسیکودون یا مورفین هم میتوانند توانایی بدن را در مدیریت گرما مختل کنند و باعث تعریق شوند.
سایر داروهایی که باید مراقبشان بود، داروهای دیابت مانند انسولین یا سولفونیلاورهها هستند که میتوانند قند خون را کاهش دهند (که خود یک محرک قوی برای تعریق است). داروهای تیروئید هم با بالا بردن سوختوساز، احساس گرما و برافروختگی ایجاد میکنند. حتی داروهای تببر مانند استامینوفن یا ایبوپروفن هم میتوانند حین پایین آوردن تب، موجب تعریق شوند. برخی داروهای فشار خون نیز میتوانند محرک تعریق باشند.
با این حال چیزی که نگرانکنندهتر است، قطع ناگهانی مصرف داروهای حاوی اپیوئیدها، الکل، نیکوتین یا بنزودیازپینها (آرامبخشها) است که میتواند موجب تعریق بیش از حد شود و باید تحت نظر انجام شوند.
اگر شک دارید که داروی شما باعث افزایش تعریق شده است، مصرف آن را خودسرانه قطع نکنید و ابتدا با پزشک خود مشورت کنید. او ممکن است بتواند دوز داروی شما را تنظیم کند، راهکارهایی برای زمانبندی مصرف بدهد یا درمان دیگری تجویز کند که احتمال تعریق کمتری داشته باشد.
بیماری تعریق بیش از حد
هایپرهیدروزیس (Hyperhidrosis) یک بیماری است که در آن بدن بیش از نیاز برای تنظیم دما، عرق میکند. حدود ۵ درصد آمریکاییها به این بیماری دچارند. این تعریق معمولا در کف دستها، کف پاها، زیر بغل یا صورت رخ میدهد و گاه باعث جوشهای پوستی، عفونتهای باکتریایی یا قارچی میشود.
هایپرهیدروزیس اولیه میتواند بدون دلیل مشخصی بروز کند و اغلب از نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع میشود و سالها ادامه مییابد. هایپرهیدروزیس ثانویه در اثر مشکلات زمینهای مانند مصرف برخی داروها، عفونتها، اختلالات غدد درونریز (مثل تیروئید) یا حتی بعضی سرطانها ایجاد میشود.
البته بیماری هایپرهیدروزیس تهدیدکننده حیات نیست، اما میتواند تاثیر عمیقی بر کیفیت زندگی بگذارد و بسیاری از افراد مبتلا را دچار اضطراب اجتماعی، انزوا، و نگرانی کند که مانع صمیمیت شود. حتی ممکن است باعث شرمندگی از حضور در جمع شود.
اگر تعریق شما شدید و مداوم یا تاثیرگذار بر کیفیت زندگیتان است، با متخصص پوست یا پزشک مشورت کنید. برای درمان این عارضه روشهای درمانی موثری از داروهای موضعی گرفته تا تزریق بوتاکس وجود دارد.
لینک کوتاه : https://www.greenbeautymag.com/?p=54603
source