نور خورشید، اگرچه منبع مهمی از ویتامین D محسوب می‌شود، اما قرار گرفتن طولانی‌ مدت در معرض آن بدون محافظت، یکی از اصلی‌ ترین دلایل آسیب‌ های پوستی، پیری زودرس، و حتی ابتلا به سرطان پوست است. اشعه‌ های فرابنفش (UV) به دو نوع UVA و UVB تقسیم می‌شوند که هر دو می‌ توانند به سلول‌های پوست آسیب برسانند. در واقع، UVA بیشتر مسئول چین‌ و چروک و پیری زودرس است، در حالی که UVB باعث سوختگی و قرمزی پوست می‌شود. پس اگر به سلامت پوست خود اهمیت می‌دهید، استفاده روزانه از محصولات محافظتی مثل ضد آفتاب یا مرطوب‌ کننده‌ های حاوی SPF امری ضروریست.

کرم مرطوب کننده جزو آن دسته از محصولات مراقبت از پوستی است که در هر فصلی (چه تابستان چه زمستان) باید استفاده شود. فقط نکته ای که باید به آن توجه کرد داشتن قابلیت ها و خواص کرم است. به طور مثال اگر در فصل تابستان به سراغ خرید کرم مرطوب کننده میروید میتوانید از بین گزینه های SPF دار محصول مورد نظر خود را انتخاب کنید. همانطور که باید مرطوب کننده های قوی حاوی ترکیبات رطوب رسان عمقی که دوام بالایی دارند، را برای زمستان انتخاب کنید.

در فصل گرما، پوست به یک برنامه مراقبت ویژه تر نیاز دارد که هم رطوبت رسان باشد و هم در برابر تابش های مضر خورشید از آن محافظت کند. اما آیا این به معناست که کرم های مرطوب کننده تابستان هم باید خاصیت SPF داشته باشند؟

بررسی عملکرد و ترکیبات کرم های مرطوب‌ کننده حاوی SPF

مرطوب‌ کننده‌ های دارای SPF ترکیبی از دو ویژگی مهم را در خود جای داده‌اند: آبرسانی به پوست و محافظت در برابر اشعه فرابنفش خورشید. این محصولات به‌ ویژه برای افرادی طراحی شده‌اند که تمایل دارند با یک محصول، هم پوست خود را نرم و مرطوب نگه دارند و هم از آن در برابر آسیب‌ های محیطی محافظت کنند.

این محصولات معمولاً دارای SPF بین 15 تا 30 هستند و به‌ خاطر بافت سبک، گزینه‌ای عالی برای استفاده روزانه در محیط‌ های کم‌ نور یا داخل خانه محسوب می‌شوند. اگر شما جزو آن دسته افرادی هستید که هر روز وقت زیادی برای استفاده از چندین محصول ندارید، مرطوب‌کننده حاوی SPF می‌تواند انتخاب هوشمندانه‌ ای باشد.

در بین مواد تشکیل دهنده مرطوب کننده ها معمولاً ترکیباتی مانند هیالورونیک اسید، گلیسیرین، نیاسینامید، و آنتی‌اکسیدان‌ها دیده می‌شود که پوست را مرطوب نگه می‌دارند. اما برای مدل هایی که از فاکتور محافظتی SPF نیز برخوردارند، فیلترهای ضد آفتاب مثل اکتینوکسیت، آووبنزون، یا تیتانیوم دی‌اکسید نیز به ترکیب افزوده می‌شوند تا از پوست در برابر اشعه UV محافظت کنند. یکی از نکات مهم در مورد مرطوب‌ کننده‌ های حاوی SPF، سازگاری آن‌ها با پوست‌های حساس و خشک است. به دلیل داشتن مواد آبرسان و ملایم، احتمال تحریک و حساسیت کمتر است.

مزایای مرطوب‌ کننده‌ های SPF

• ترکیب دو عملکرد در یک محصول (مرطوب‌کننده + محافظت UV)
• صرفه‌ جویی در زمان و هزینه
• مناسب برای استفاده روزمره در محیط‌ های داخلی
• بافت سبک و غیرکمدوژنیک در بسیاری از مدل‌ ها

معایب مرطوب‌ کننده‌ های SPF

• محافظت سطحی و ناکافی در برابر نور شدید آفتاب
• نیاز به تمدید بیشتر برای اثربخشی بهتر
• ممکن است برای پوست چرب سنگین باشد (بسته به برند و ترکیب)

نحوه عملکرد کرم‌ های ضد آفتاب

کرم‌ های ضد آفتاب به طور خاص برای محافظت از پوست در برابر اشعه‌های UVA و UVB طراحی شده‌اند. برخلاف مرطوب‌ کننده‌ هایی که محافظت جزئی ایجاد می‌کنند، ضد آفتاب‌ ها وظیفه اصلی‌ شان جلوگیری از نفوذ این اشعه‌ ها به لایه‌های زیرین پوست است. آن‌ها یا با بازتاب دادن اشعه‌ ها (در صورت فیزیکی بودن) یا با جذب و تبدیل انرژی آن‌ ها به گرما (در صورت شیمیایی بودن)، مانع آسیب دیدن سلول‌ های پوستی می‌شوند. ضد آفتاب‌ ها معمولاً در انواع مختلفی عرضه می‌شوند: کرم، ژل، اسپری، فلوئید و… که بسته به نوع پوست و شرایط آب‌ و هوایی انتخاب می‌شوند. برای محافظت مؤثر، استفاده از ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر توصیه می‌شود.

فیلترهای شیمیایی و فیزیکی در ضد آفتاب‌ها

• فیلترهای فیزیکی (معدنی): مانند زینک اکساید و تیتانیوم دی‌ اکسید که به‌ صورت لایه‌ای روی پوست باقی می‌ مانند و اشعه‌ ها را بازتاب می‌دهند.
• فیلترهای شیمیایی: مثل آووبنزون، اکتینوکسات، اکسی‌بنزون که اشعه‌ های UV را جذب کرده و به گرما تبدیل می‌کنند.

کرم‌های ضد آفتاب با فیلتر فیزیکی برای پوست‌ های حساس مناسب‌ ترند، چون کمتر باعث تحریک یا آکنه می‌شوند. در حالی که نوع شیمیایی ممکن است سبک‌تر باشد و راحت‌ تر جذب شود، اما برای پوست‌ های حساس ممکن است مشکلاتی ایجاد کند.

بررسی نقش spf در محصولات مراقبتی

اگر میپرسید SPF چیست؟ باید بگوییم که مخفف عبارت sun protection factor و نوعی معیار و فاکتور محافظتی از پوست در برابر اشعه های مضر UV نوع A و نوع B است. این اشعه ها باعث آفتاب سوختگی، پیری زودرس و آسیب های جدی مانند سرطان پوست می شوند.

SPF به زبان ساده، مدت زمانی را که پوست شما می تواند زیر آفتاب بماند بدون اینکه بسوزد، افزایش می دهد. مثلاً اگر پوست بدون محافظت بعد از ۱۰ دقیقه قرمز شود، استفاده از کرم با SPF ۳۰ این زمان را تا ۳۰ برابر بیشتر می کند. البته باید کرم را هر دو ساعت تجدید کنید. اما این به این معنی نیست که هرچه عدد SPF بالاتر باشد، محافظت به صورت تصاعدی بیشتر می شود. افزایش SPF از ۳۰ به ۵۰ تنها چند درصد محافظت بیشتر می دهد و هیچ کرمی نمی تواند صد درصد اشعه های UVB را مسدود کند.

مقایسه تفاوت های کرم مرطوب‌ کننده SPF دار با ضد آفتاب

1. تفاوت در میزان محافظت در برابر UV

مرطوب‌ کننده‌ های دارای SPF معمولاً میزان محافظت کمتری نسبت به کرم‌ های ضد آفتاب دارند. اغلب آن‌ها حاوی SPF بین 15 تا 30 هستند، در حالی که ضد آفتاب‌ های استاندارد با SPF 50 یا حتی بالاتر موجودند که محافظت کامل‌ تری در برابر UVA و UVB فراهم می‌کنند.

علاوه بر این، یکی از اشتباهات رایج در مصرف مرطوب‌ کننده‌ های SPF این است که افراد به اندازه کافی از آن استفاده نمی‌کنند. این در حالی است که برای محافظت کامل، باید مقدار مناسبی روی تمام قسمت‌های در معرض نور استفاده شود، چیزی که معمولاً هنگام استفاده از مرطوب‌ کننده‌ ها رعایت نمی‌شود.

2. انتخاب براساس نوع پوست و شرایط آب‌ و هوایی

اگر در منطقه‌ای با تابش شدید آفتاب زندگی می‌کنید یا زمان زیادی را در فضای باز می‌گذرانید، قطعاً ضد آفتاب انتخاب بهتری خواهد بود. از سوی دیگر، در فصل زمستان یا در محیط‌های بسته، یک مرطوب‌ کننده دارای SPF می‌تواند محافظت کافی برای پوستتان فراهم کند.

افراد با پوست خشک یا حساس ممکن است ترجیح دهند از مرطوب‌ کننده‌ های دارای SPF استفاده کنند، چون این محصولات ترکیبات آبرسان ملایم‌تری دارند. اما کسانی که پوست چرب دارند، اغلب بافت سبک ضد آفتاب‌های ژلی یا فلوئیدی را ترجیح می‌دهند که بدون ایجاد حس سنگینی، محافظت خوبی ارائه می‌دهند.

3. میزان دوام و ماندگاری

کرم‌ های ضد آفتاب به‌ طور معمول فرمولاسیونی دارند که برای مدت زمان طولانی‌ تری طراحی شده است، به خصوص انواع ضد آب یا مقاوم در برابر تعریق. در مقابل، مرطوب‌ کننده‌ های دارای SPF بیشتر برای استفاده روزانه در خانه یا دفتر مناسبند و احتمالاً در برابر عرق کردن یا تماس با آب عملکرد ضعیف‌ تری دارند.

برای مثال، اگر ورزش می‌کنید یا در فضای باز فعالیت دارید، باید از ضد آفتاب استفاده کنید و آن را هر 2 ساعت یکبار تمدید نمایید. اما اگر در محیط بسته هستید، ممکن است یک مرطوب‌ کننده SPF تا چند ساعت کافی باشد.

4. بازسازی مجدد و تأثیر آن بر عملکرد محافظتی

یکی از موارد بسیار مهم در استفاده از هر دو محصول، تمدید منظم در طول روز است. حتی اگر از ضد آفتاب قوی استفاده کنید، اما آن را بعد از چند ساعت تمدید نکنید، اثربخشی‌ اش کاهش پیدا می‌کند. مرطوب‌ کننده‌ های دارای SPF نیز همین‌ طورند، اما چون اغلب افراد آن‌ها را فقط صبح استفاده می‌کنند، محافظت ناقصی در ادامه روز ارائه می‌دهند. به همین دلیل، متخصصین پوست توصیه می‌کنند که حتی هنگام استفاده از مرطوب‌ کننده‌ های دارای SPF، از یک لایه ضد آفتاب جداگانه هم بهره بگیرید، مخصوصاً اگر مدت طولانی زیر نور آفتاب هستید.

5. زمان استفاده

اگر فعالیت روزانه‌ تان در فضای سرپوشیده یا خانه انجام می‌شود و به‌ طور مستقیم در معرض تابش آفتاب نیستید، استفاده از مرطوب‌ کننده دارای SPF می‌تواند برایتان کافی باشد. این محصولات، به‌ویژه با SPF 30، می‌توانند محافظت مناسبی برای شرایطی مثل کار در دفتر یا مطالعه در خانه فراهم کنند. همچنین برای افرادی که صبح‌ ها وقت محدودی دارند یا ترجیح می‌دهند روتین پوستی ساده‌ ای داشته باشند، این محصولات بسیار مفیدند. در فصل زمستان که نور خورشید کمتر و زاویه تابش متفاوت است، می‌توان با خیال راحت‌ تر از مرطوب‌ کننده‌ های دارای SPF استفاده کرد، بدون نگرانی از سوختگی یا آسیب عمیق به پوست. البته اگر در مناطق کوهستانی یا برفی هستید که نور خورشید بازتاب بیشتری دارد، ضد آفتاب همچنان ضروری خواهد بود.

زمان استفاده از کرم ضد آفتاب نسبت به مرطوب کننده های اس پی اف دار متفاوت است. استفاده از ضدآفتاب برای سفر به ساحل، کوهنوردی، دوچرخه‌ سواری، یا حتی پیاده‌ روی‌ های طولانی در سطح شهر، واجب است. در چنین مواقعی، مرطوب‌کننده حاوی SPF به‌ هیچ‌ وجه کافی نیست. همچنین، اگر پوستتان مستعد لک، ملاسما، یا پیری زودرس است، ضد آفتاب باید بخش ثابت روتین مراقبتی شما باشد. این محصولات با فرمولاسیون قوی‌ تر و طراحی‌شده برای دوام در شرایط مختلف، عملکرد بسیار مؤثرتری دارند.

مرطوب کنننده اس پی اف دار بهتره یا کرم ضد آفتاب؟ کدام یک را بخریم؟

انتخاب میان مرطوب‌کننده دارای SPF و کرم ضد آفتاب به سبک زندگی، شرایط محیطی، نوع پوست، و اهداف شما از مراقبت پوستی بستگی دارد.

• اگر به دنبال راحتی و یک‌ مرحله‌ ای بودن هستید، مرطوب‌کننده SPF گزینه مناسبی است.
• اما اگر سلامتی بلندمدت پوست، جلوگیری از پیری زودرس و محافظت جدی مدنظر شماست، ضد آفتاب انتخاب حرفه‌ای‌تری است.

ترکیب استفاده از هر دو محصول، به ویژه در روزهای طولانی یا فعالیت‌های بیرونی، بهترین تصمیم برای حفظ شادابی، سلامت و جوانی پوستتان خواهد بود.

تفاوت مرطوب کننده های حاوی SPF با کرم های مرطوب کننده معمولی

مرطوب کننده های حاوی SPF و کرم های مرطوب کننده معمولی هر دو به حفظ سلامت پوست کمک می کنند، اما تفاوت های مهمی در عملکرد و ویژگی هایشان دارند که باید هنگام انتخاب محصول به آن توجه کرد.

• مرطوب کننده معمولی بیشتر روی تامین و حفظ رطوبت و نرمی پوست تمرکز دارد. این نوع کرم ها با ذخیره آب مورد نیاز پوست، از خشکی و ترک خوردگی جلوگیری می کنند و به بهبود بافت و لطافت آن کمک می کنند. اما این محصولات به تنهایی از پوست در برابر تابش مستقیم خورشید و اشعه های مضر محافظت نمی کنند.
• در مقابل، مرطوب کننده های حاوی SPF علاوه بر وظیفه اصلی شان، دارای ترکیبات ضد آفتاب با محافظت طیف گسترده هستند. این محصولات به طور همزمان از پوست در برابر اشعه های UVA و UVB محافظت می کنند و باعث کاهش آسیب های ناشی از نور خورشید مانند آفتاب سوختگی، پیری زودرس و تغییر رنگ پوست می شوند.
• از دیگر تفاوت ها می توان به این نکته اشاره کرد که مرطوب کننده های دارای SPF به طور خاص برای استفاده روزانه در محیط های بیرونی طراحی شده اند و معمولاً دارای فرمولاسیون سبک تر و جذب سریع تر هستند تا راحتی مصرف را در روزهای گرم تضمین کنند.
• بنابراین، اگر در فصول گرم یا مناطقی با تابش شدید خورشید زندگی می کنید، یا برای اوقاتی که کرم ضد آفتاب در اختیار ندارید؛ مرطوب کننده حاوی SPF گزینه مناسبی است که هم رطوبت پوست را حفظ می کند و هم محافظت موثری در برابر نور خورشید ارائه می دهد. در حالی که کرم مرطوب کننده معمولی بیشتر برای حفظ نرمی و سلامت پوست در شرایط کم نور یا داخل خانه مناسب است و فاقد محافظت خاص در برابر آفتاب است.