برخی از پارچه‌های مصنوعی یا ترکیبی نیز ممکن است تا حدودی آبرفت داشته باشند، اما میزان آن نسبت به الیاف طبیعی بسیار کمتر است. عوامل مختلفی مانند دمای آب، نوع شوینده، روش خشک‌کردن و حتی زمان شست‌وشو می‌توانند بر میزان آبرفت تأثیر بگذارند.
آیا همه پارچه‌ها آبرفت دارند؟
پارچه‌هایی که آبرفت دارند:
- پنبه (نخ): یکی از معروف‌ترین و پرکاربردترین الیاف طبیعی که آبرفت نسبتاً زیادی دارد، به‌ویژه در اولین شست‌وشو.
- لینن (کتان): این پارچه نیز آبرفت دارد، اما معمولاً کمتر از پنبه لباس‌های تابستانی زیادی از این جنس تهیه می‌شوند.
- ویسکوز: اگرچه یک الیاف نیمه‌مصنوعی است، اما به دلیل منشاء سلولزی خود، ممکن است دچار آبرفت شود.
- پشم: الیاف پشمی در تماس با آب گرم و حرارت بالا به سرعت تغییر شکل می‌دهند و آبرفت زیادی دارند.
- ریون: نوعی الیاف مصنوعی با ساختار سلولزی که در صورت شست‌وشوی نادرست، آب می‌رود.
پارچه‌هایی که آبرفت ندارند یا بسیار کم است:
- پلی‌استر: یکی از مقاوم‌ترین الیاف در برابر آبرفت. بیشتر در پوشاک ورزشی و لباس‌های رسمی کاربرد دارد.
- نایلون: مانند پلی‌استر، مقاومت بالایی دارد و کمتر تغییر شکل می‌دهد.
- اکریلیک: آبرفت ندارد و بیشتر برای لباس‌های زمستانی مثل پلیورها استفاده می‌شود.
- پارچه‌های ترکیبی (مثلاً پنبه-پلی‌استر): بسته به درصد ترکیب الیاف، میزان آبرفت آن‌ها متفاوت است معمولاً ترکیباتی که پلی‌استر بیشتری دارند، آبرفت کمتری خواهند داشت.
چگونه با آبرفت پارچه‌ها مقابله کنیم؟
یکی از بهترین راه‌ها برای مقابله با آبرفت پارچه، شست‌وشوی صحیح آن‌هاست، در صورتی که روش شست‌وشو با نوع پارچه هماهنگ نباشد، نه تنها ممکن است لباس آب برود، بلکه بافت و کیفیت آن نیز آسیب ببیند. در ادامه چند نکته مهم برای شست‌وشوی صحیح پارچه‌هایی که آبرفت دارند ارائه شده است:
- قبل از دوخت یا استفاده، پارچه را بشویید اگر قصد دارید از پارچه‌ای برای دوخت لباس استفاده کنید، بهتر است آن را قبل از برش و دوخت، یک بار شست‌وشو دهید. این کار باعث می‌شود که پارچه در همان ابتدا آبرفت خود را نشان دهد و در نتیجه بعد از دوخت، لباس اندازه‌اش تغییر نکند.
- از آب سرد استفاده کنید یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث آبرفت پارچه‌ها می‌شود، شست‌وشو با آب گرم است. برای پارچه‌هایی مانند پنبه، ویسکوز و پشم بهتر است از آب سرد یا ولرم استفاده شود تا الیاف کمتر منقبض شوند.
- خشک‌کن را با احتیاط استفاده کنید حرارت بالای خشک‌کن نیز می‌تواند الیاف پارچه را منقبض کرده و باعث آبرفت شود. توصیه می‌شود لباس‌هایی با الیاف طبیعی را در هوای آزاد خشک کنید یا از خشک‌کن با دور ملایم و حرارت پایین استفاده شود.
- از اتو با حرارت بالا خودداری کنید در حالی که اتو کردن برای بسیاری از پارچه‌ها ضروری است، استفاده از حرارت بالا بر روی پارچه‌هایی که آبرفت دارند می‌تواند باعث جمع‌شدن بیشتر آن‌ها شود. بهتر است برای این نوع پارچه‌ها از دمای متوسط یا بخار ملایم استفاده شود.
آیا می‌توان آبرفت را به طور کامل حذف کرد؟
در واقع نمی‌توان به طور کامل از آبرفت جلوگیری کرد، اما می‌توان آن را به حداقل رساند. بسیاری از تولیدکنندگان پارچه، در مرحله‌ای به نام پیش‌آب‌رفت، پارچه‌ها را قبل از عرضه، تحت فرآیندهایی قرار می‌دهند تا میزان آبرفت آن‌ها کاهش یابد. با این حال، مصرف‌کننده نهایی همچنان باید مراقب نحوه شست‌وشوی لباس باشد تا از کوچک شدن یا بدفرم شدن آن جلوگیری شود.
جمع‌بندی
آبرفت پارچه یک پدیده طبیعی و معمول در دنیای پوشاک است که بیشتر در الیاف طبیعی مانند پنبه، لینن، ویسکوز و پشم دیده می‌شود. اگرچه نمی‌توان آن را به طور کامل حذف کرد، اما با انتخاب درست پارچه، شست‌وشوی اصولی و مراقبت صحیح می‌توان تأثیر آن را به حداقل رساند. هنگام خرید یا دوخت لباس، توجه به جنس پارچه و راهنمای شست‌وشوی آن نقش مهمی در ماندگاری و کیفیت نهایی پوشاک خواهد داشت.
سوالات متداول
۱. آیا همه لباس‌ها بعد از شست‌وشو کوچک می‌شوند؟
خیر. فقط برخی از پارچه‌ها، به‌ویژه الیاف طبیعی مانند پنبه، ویسکوز یا پشم دچار آبرفت می‌شوند. لباس‌هایی با الیاف مصنوعی مثل پلی‌استر یا نایلون معمولاً تغییر اندازه ندارند.
۲. چطور می‌توانیم از آبرفت پارچه جلوگیری کنیم؟
با شست‌وشوی لباس با آب سرد یا ولرم، استفاده نکردن از خشک‌کن با حرارت بالا، و خشک‌کردن در هوای آزاد می‌توان تا حد زیادی آبرفت را کنترل کرد.
۳. بهترین دما برای شستن پارچه‌های حساس به آبرفت چیست؟
برای پارچه‌هایی مثل پنبه و ویسکوز، آب سرد یا حداکثر ۳۰ درجه سانتی‌گراد مناسب است تا الیاف منقبض نشوند.
۴. آیا قبل از دوخت لباس باید پارچه را بشوییم؟
بله، اگر از پارچه‌هایی استفاده می‌کنید که احتمال آبرفت دارند، بهتر است پیش از برش و دوخت، آن‌ها را یک بار شست‌وشو دهید.
۵. از کجا بفهمیم پارچه آبرفت دارد یا نه؟
با شناخت نوع الیاف (طبیعی یا مصنوعی) می‌توان میزان احتمال آبرفت را تخمین زد در صورت تردید، می‌توانید تکه‌ای کوچک از پارچه را شسته و تغییرات آن را بررسی کنید.
source