افسردگی پنهان چیست و چه نشانه‌هایی دارد؟ افسردگی ، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های روحی و روانی است که برخی افراد بنا به دلایل فرهنگی و ترس از انگ خوردن یا از دست دادن موقعیت شغلی، سعی در مخفی کردن آن از دیگران دارند. کسانی که به افسردگی پنهان دچارند، به‌راحتی می‌توانند افسردگی خود را از دیگران مخفی کنند به‌طوری که کسی متوجه وضعیت‌شان نشود.

با توجه به اهمیت درمان افسردگی در بهبود عملکرد اجتماعی، جلوگیری از شدید شدن بیماری و آسیب‌های مغزی در این مقاله قصد داریم به توضیح افسردگی پنهان و برخی از نشانه‌های آن بپردازیم.

افسردگی پنهان چیست؟

معمولا کسانی که به افسردگی مبتلا هستند به راحتی قابل شناسایی هستند. آنها بیشتر اوقات در خود فرورفته، ناراحت، غمگین، بی‌حوصله یا در مواقعی پرخاشگر هستند. باورهای منفی شان در مورد خود، دیگران و آینده به خوبی در بین صحبت هایشان مشخص می‌شود یا ممکن است در عمل به دلیل احساس ناامیدی فراگیر، از هر چیزی دست بکشند. تعاملات خود را محدود کنند و منزوی شوند.

اما درباره افرادی که افسردگی پنهان (Hidden Depression) دارند اوضاع کاملا متفاوت است و نمی‌توان به سادگی و از روی ظاهرشان متوجه افسردگی‌شان شد. آنها ممکن است حتی در گروه افراد اجتماعی و برون گرا نیز یافت شوند! مشکل اینجاست که مبتلایان به این نوع افسردگی، در پنهان کردن احساسات واقعی خود، ماهر هستند.

علایم و نشانه‌های افسردگی پنهان

گاهی ممکن است نشانه‌های افسردگی در برخی از افراد به صورتی باشد که پنهان باقی بماند. در ادامه برخی از نشانه‌ها و علائم افسردگی پنهان را برای شما آورده‌ایم:

1. شاد و اجتماعی بودن در عین پنهان کردن بیماری

معمولا افرادی که به افسردگی پنهان دچار هستند، ممکن است به دلیل ترس و شرم خود سعی کنند بیماری خود را از دیگران مخفی نگه دارند. همان طور که گفتیم در برخی از موارد حتی ممکن است این افراد کاملا برونگرا، اجتماعی یا شوخ طبع باشند و معاشرت خوبی با دیگران داشته باشند. در واقع فرد مبتلا به افسردگی پنهان می‌تواند احساساتش را با مهارت فراوان از دیگران مخفی نگه دارد.

2. نیاز به التیام زخم ها و ترس‌های قدیمی

ممکن است این افراد نیاز به درمان ترس‌ها یا رنج های عاطفی دردناک و درمان نشده در گذشته خود داشته باشند ولی نمی‌خواهند در مورد بیماری یا مشکلات خود با دیگران صحبت کنند. گرچه ممکن است در ظاهر شاد بوده یا از اعتماد به نفس خوبی برخوردار باشند. پس افسردگی خود را نادیده می‌گیرند و اقدام به درمان آن نمی‌کنند. افکار فلسفی درباره مفهوم مرگ و زندگی شخص مبتلا به افسردگی پنهان، باعث می‌شود که گاهی تا مرز خودکشی یا اقدام به آن پیش بروند.

3. اختلالات خوردن

عادت‌های غیر طبیعی در غذا خوردن و تغییرات اشتها مانند افزایش یا کاهش ناگهانی اشتها، می‌تواند از علایم افسردگی پنهان باشد که می‌توان با مراجعه به پزشک این مشکل را برطرف نمود.

4. اهمیت ندادن به مسائل

بی‌میلی و بی‌تفاوتی نسبت به مسائلی که در گذشته از اهمیت زیادی برای فرد برخوردار بوده‌اند، نیز از نشانه‌های افسردگی به صورت پنهان است. این افراد به دلیل بی‌حسی خود از نشان دادن واکنش نسبت به محبت و نگرانی دیگران معذب می‌شوند. فرد مبتلا به افسردگی پنهان لزومی به شاد بودن به معنای واقعی در زندگی نمی‌بیند.

5. ابراز خشم و عصبانیت

برخی افراد افسرده در ظاهر تفاوتی با دیگران ندارند. البته بروزنکردن نشانه‌ای مبنی بر افسردگی تا حد زیادی به توانایی آن فرد در پنهان‌کردن عواطف و مدیریت احساساتش هم وابسته است؛ اما اگر فردی مدام در برخورد با افراد مختلف دچار خشم و زودرنجی می‌شود، باید به وجود افسردگی پنهان در او شک کرد.

6. خستگی مفرط و اختلالات خواب

یکی از رایج ترین علائم افسردگی پنهان خستگی مفرط و دائمی افراد مبتلاست. همچنین، این افراد خواب کافی نداشته و از اختلالات خواب زیادی رنج می‌برند. ممکن است این افراد در شب بیش از حد معمول بخوابند ولی در روز احساس خستگی مفرط و بی‌خوابی زیادی دارند و همیشه شاکی و نالانند.

7. درخواست کمک و سپس پس‌گرفتن این درخواست

مبتلایان به افسردگی پنهان، تلاش زیادی برای مخفی‌نگه‌داشتن مشکل خود از دیگران می‌کنند. اما گاهی اوقات، این مقاومت در پنهان‌کاری را کنار می‌گذارند و با شخصی دیگر دربارهٔ مشکل‌شان صحبت می‌کنند. حتی ممکن است قدمی برای رفع مشکل بردارند و برای دیدار با مشاور یا درمانگر پا پیش بگذارند. حتی تعداد انگشت‌شماری از بیماران افسرده، حاضر به شرکت در نخستین جلسهٔ درمان هم می‌شوند.

اما این اقدام‌ها تداومی ندارد و فرد پس از مطرح‌کردن مشکلش، به‌سرعت پشیمان می‌شود و احساس می‌کند که زیاده‌روی کرده است. چنین فردی بر این باور است که کمک‌گرفتن برای بهبودی به‌معنای پذیرش افسردگی است. بیشتر افرادِ مبتلا به افسردگی چنین رفتاری دارند و دوست ندارند که با پیگیری درمان، بیماری را بپذیرند؛ ضمن اینکه احساس می‌کنند، هیچ‌کس نباید ضعف‌شان را ببیند.

متاسفانه این علائم بیان شده به طور قطعی نشان دهنده افسردگی پنهان در شخص نیست چرا که همه ما در دوره‌هایی از زندگی خود خوشبینی کمتری نسبت به مسائل داریم یا بهانه جو می‌شویم پس این علائم فقط مختص به افرادی که احساسات خود را پست ماسک پنهان کرده‌اند نمی‌باشد.

میزان شیوع افسردگی پنهان چقدر است؟

طبق رفرنس‌ها این نوع افسردگی در دوره های قبل از 1990 شایع تر از زمان حال بوده استو می‌تواند به همان اندازه که افسردگی‌های معمول می‌توانند در سنین مختلف روی دهند افسردگی پنهان نیز قابلیت دیده شدن در سنین مختلف را دارد امام یزان شیوع آن بعد از ممیانسالی بیشتر است.

در تعدادی از فرهنگ‌ها تمرین پنهان کردن احساسات از نظر فرهنگی مورد تایید است،عدم نشان دادن احساسات به خصوص احساساتی مانند حس غم یا حس ناکافی بودن که منجر به بروز رفتارهایی مانند تمایل به کمک به دیگران می شود در این نوع فرهنگ کاملاً رایج و مرسوم است.در بعضی فرهنگ‌های دیگر مردان ممکن است به خاطر باورهای جنسیت زده کمتر بخواهند  احساسات خود را بروز دهند. بچه‌ها در تمام فرهنگ‌ها در بروز احساسات خود با سختی مواجهند که همین امر نیز سبب پنهان مانند احساسات آنها می‌شود.

اگرمیزان شیوع افسردگی شدید را معیاری برای میزان شیوع افسردگی پمهان بدانیم در اینصورت APA بهترین آمار را تحویل داده است. طبق این آمار در یک بازه یکساله میزان شویع افسردگی حاد 7% است بازه یکساله به این معنا که فرد مبتلا به مدت دوازده ماه علائم افسردگی را هر روز داشته است.

هر چند این آمار می‌تواند تحت اثر تعدادی از فاکتورها تغییر کنند برای مثال خانم‌ها حدود 5 برابر بیشتر از آقایان به افسردگی حاد مبتلا می‌شوند، شیوع افسردگی در افراد 18-29 سه مرتبه بیشتر از افراد بالای 60 است. این نمودار و امار براساس میزان گزارش‌ها و مراجعه ها بوده است روشن است که در صورتیکه عده‌ای از افراد در مورد علائم افسردگی خود چیزی نگویند آمار موجود فرق خواهد کرد.

درمان افسردگی پنهان

در صورتی که به افسردگی به صورت پنهان مبتلا هستید و به هر دلیل از صحبت کردن در مورد بیماری خود، دغدغه‌ها یا نگرانی‌هایتان بیم دارید، یکی از بهترین گزینه‌های احتمالی که بسیار کمک کننده است، بهره‌گیری از مشاوره افسردگی است. گوش دادن دقیق و همدلانه به صحبت‌ها، درک و پذیرش عمیق بدون هیچ قضاوتی و ارائه راهکارهای مناسب از جمله خدماتی‌ست که در جلسه درمان می‌توانید به آن ها دست یابید.

در ادامه چند روش برای درمان افسردگی پنهان را بیان کرده‌ایم:

آموزش روانی(psychoeducation)

استفاده از آموزش با اینکه به تنهایی نمی‌تواند نوعی درمان محسوب شود اما می تواند برای افراد دچار افسردگی مفید باشددر این روش به فرد درک ارتباط بین احساسات و رفتار خود آموزش داده می‌شود و با ایجاد نوعی خودشناسی به شخص بیان احساسات را آسانتر می کند.که این کار آنها را برای یک پروسه درمان بهتر و موفقیت آمیزتر هدایت می‌کند.

دارو درمانی

افراد با هر نوع اختلال افسردگی اغلب با داروها درمان می‌شوند. چندین کلاس از داروهای ضدافسردگی وجود دارد و در هر کلاس ضد افسردگی داروهای مختلفی برای تجویز وجود دارند. هرکدام از این داروها مکانیسم‌های متفاوتی دارند که باعث می‌شود در درمان انواع مختلف افسردگی مفید باشند.

با اینکه داروهای ضدافسردگی توسط پزشکان عمومی و سایر پزشکان تجویز می‌شودبهتر است که این داروها توسط یک روانپزشک تجویز شوند که به طور تخصصی دارو ها را بر اساس تفاوتهای میان آنها و نحوه تاثیرشان بر هر شخص تجویز می‌کنند.

روان‌درمانی

روان درمانی دارای یک بخش بسیار گسترده‌ای از ادبیات تجربی برای حمایت از اثر بخشی آن است. به طور معمول شکل ترجیحی روان‌درمانی برای درمان افسردگی نوعی از درمان رفتاری شناختی است که به سیستم اعتقاد فردی،نگرش‌ها و رفتارهای شخص مربوط می‌شود و به او کمک می‌کند تا این مباحث را به روش‌هایی عملی تر و قابل انطباق‌تری تبدیل کند. با این وجود انواع دیگر روان درمانی نیز می‌توانند در درمان افسردگی مفید باشند.

دارودرمانی و روان‌درمانی در کنارهم

تجربه ثابت کرده است که ترکیبی از دارو و روان درمانی یک رویکرد موفق برای درمان افسردگی است و اغلب می‌تواند بیشتر از استفاده از دارو یا صرفاً روان درمانی مفید باشد.

تغییر سبک زندگی

بسیاری از افراد مبتلا به اختلالات افسردگی به طور قابل توجهی از منافع حاصل شده در اثر تغییر شیوه زندگی(مثلاً تغییر شکل،ترک الکل و سیگار) و حمایت اجتماعی دیگران سود خواهند برد به طور معمول درمانگران به طور کامل وضعیت اجتماعی فرد را ارزیابی می کنند و در مورد نقش های منفی که وضعیت یا شیوه های خاص زندگی در خلق و خوی آنها دارد بحث نی کنند،اما در نظر داشته باشیم که تغییرات شدید می‌‎تواند اثر عکس داشته باشد.

تغییر سبک زندگی اشخاص در حالیکه شخص احساس خستگی مفرط می‌کند می‌تواند موجب بدترشدن وضعیت شود در صورتیکه فرد از حمایت و کمک دیگران در مورد درک مفاهیم چنین تغییراتی حمایت نکند.

روش‌های دیگر

روش‌های دیگر نیز می‌توانند مفید باشند از جمله انواع درمان‌های مکمل و جایگزین مانند یوگا،تایچی،موسیقی درمانی،ماجراجویی و…پیاده سازی یک برنامه ورزشی ممکن است منافع بسیار زیادی برای افراد مبتلا به افسردگی داشته باشد.با این حال افراد قبل از هر برنامه ورزش باید همیشه یک معاینه فیزیکی کامل بشود.

توجه: محتوای مجله زوم لایف، جایگزین نسخه پزشکان نیست. اگر مشکل پزشکی دارید، برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.