خواص رازیانه آنقدر زیاد است که باید در چند مطلب جداگانه درباره آن نوشت، اما در این مطلب به صورت مفصل درباره خواص روغن رازیانه صحبت کرده‌ایم. برخی از خواص روغن رازیانه برای سلامتی، عبارتند از: ضد‌عفونی کننده، ضد‌انقباض و تشنج، ضد‌نفخ، منظم کردن جریان قاعدگی، افزایش دهنده‌ی شیر مادر، درمان یبوست، افزایش ایمنی بدن و داروی ضد کرم روده است.

رازیانه چیست؟

رازیانه از خانواده‌ی سبزیجاتی مانند کرفس و هویج وحشی است و مانند آنها پیاز سفید رنگ و ساقه‌ی بلندی دارد. تمام بخش‌های رازیانه از بذر و پیاز گرفته تا ساقه و برگ‌ها خوراکی هستند. اصل رازیانه به کشورهای مدیترانه‌ای مانند یونان و ایتالیا برمی‌گردد، اما امروزه در کشورهای مختلفی مثل امریکا، هند، روسیه و… نیز کشت می‌شود.

رازیانه به دلیل خواص بی‌شماری که دارد در بسیاری از فرهنگ‌ها به‌عنوان دارو مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه به درمان بیماری‌های زیادی مثل تنظیم فشار خون یا افزایش شیر مادران کمک می‌کند. از خواص رازیانه می‌توان به بهبود معده درد، تسکین گلودرد و حتی کاهش خارش نیش حشرات اشاره کرد.

روغن رازیانه

از تقطیر بخار دانه های خرد شده رازیانه بدست می آید، نام علمی این گیاه Foeniculum vulgare است. دانه‌های رازیانه، در زمینه‌ی آشپزی و همچنین از زمان‌های قدیم به عنوان خوشبو کننده، مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این روغن گیاهی همچنین، بصورت گسترده برای اهداف دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اجزای مختلف خواص دارویی روغن رازیانه، عبارتند از:

• آلفا پینین
• آلدهید آنزیم
• سینوئل
• فنچون
• لیمونن
• میرن
• متیل چاویکول
• ترانس آنتول

خواص روغن رازیانه برای سلامتی

بهبود دهنده‌ی زخم‌ها

روغن رازیانه دارای ترکیبات خاصی است که به ضدعفونی کمک می‌کند، باتوجه به این ویژگی، روغن رازیانه از عفونی شدن زخم‌ها، جلوگیری می‌کند. این روغن همچنین، از عفونی شدن شکاف‌های زخم یا ابتلا به کزاز جلوگیری می‌کند، همچنین پس از عمل جراحی، سزارین و سایر زخم‌های جدی، می‌تواند برای ترمیم زخم مورد استفاده قرار گیرد.

به درمان تشنج کمک می‌کند

اگر تشنج بدرستی درمان نشود، می‌تواند کشنده باشد. تشنج باعث انقباض ناخواسته و غیر طبیعی در دستگاه تنفسی، روده، ماهیچه‌ها یا رشته‌های عصبی می‌شود، و موجب سرفه‌ای مداوم، سکسکه، درد حاد و احساس کشیدگی در روده، گرفتگی و کشیدگی عضلات، تشج یا حملات صرعی می‌شود.

اگر بیمار به موقع درمان نشود، بیمار درد حادی را در روده‌ی خود تجربه خواهد کرد، یا هنگام سکسکه و سرفه، ممکن است بیمار نفس کمک بیاورد و حتی بمیرد.

روغن رازیانه، اثر آرامبخشی را بر روی اعصاب، ماهیچه‌ها، روده‌ها و حتی سیستم تنفسی دارد، و باعث تسکین حملات تشنجی می‌شود، و باعث تسکین مواردی می‌شود که قبلا ذکر شد.

باعث نرم شدن حرکات روده می‌شود

آپیریتف دارای خاصیت ضد یبوستی است، اما نسبتا کم باعث رفع یبوست می‌شود. آپیریتف بیشتر از اینکه بر روی کل روده تاثیر بگذارد، بر روی حرکات مزمن روده تاثیر می‌گذارد. روغن رازیانه می‌تواند به پاک شدن روده‌ها و پیشگیری از یبوست کمک کند.

داروی ضد نفخ

روغن رازیانه به عنوان یک داروی ضد نفخ، می‌تواند گازها را از روده خارج کند، به درمان سندرم روده تحریک‌پذیر کمک می‌کند و باعث تسکین بیماری‌هایی همچون سوء هاضمه، احساس بیقراری، شکم درد، درد معده و قفسه‌ی سینه، سکسکه و همچنین کاهش فشار خون می‌شود. روغن رازیانه از انتشار گازهای اضافی در بدن جلوگیری می‌کند.

روغن رازیانه برای افرادی که مبتلا به مشکلات مزمن گاز معده هستند، بسیار مفید است.

کمک به کاهش فشار خون

رازیانه به دلیل سطح بالای پتاسیم و سطح پایین سدیمی که دارد، می‌تواند فشار خون و التهاب را کاهش دهد. پتاسیم برعکس سدیم کار می‌کند و به جنگ فشار خون بالا می‌رود. البته مانند هر درمان خانگی دیگری، کاهش در فشار خون یک شبه اتفاق نخواهد افتاد و باید حدود چهار هفته به مصرف خود ادامه دهید تا اثر آن را احساس کنید.

رازیانه برای جوانی

رازیانه برای پوست ما هم خواص بیشماری دارد. مثلا برای ورم پلک و چین و چروک پوست مفید است که البته باید به صورت پماد مصرف شود. بدین صورت که باید بذر رازیانه را جوشانده و یا پودر کرد و سپس آن را داخل Cold Cream ریخت و به صورت کرم به پوست مالید. کُلدکرم یک کرم پایه است که می‌توانید آن را از داروخانه‌ها تهیه کنید.

تقویت استخوان‌ها

با توجه به میزان کلسیمی که در رازیانه وجود دارد، این گیاه می‌تواند به تقویت استخوان‌ها و استحکام آنها کمک کند. رازیانه تقریبا 115 میلی‌گرم کلسیم دارد که 10٪ نیاز روزانه‌ی بدن را شکل می‌دهد. اما تنها داشتن کلسیم از خواص رازیانه نیست؛ رازیانه منیزیم، فسفر و ویتامین K هم دارد که در کنار کلسیم می‌توانند روی استحکام استخوان‌ها اثر بگذارند.

از بین بردن موهای زائد

رازیانه به شکل ضماد برای از بین بردن موهای زائد بسیار مناسب است. برای این کار، بذر رازیانه را پودر کنید و سپس آن را با یک نوع روغن (مثل روغن زیتون یا روغن بادام) مخلوط کنید و به صورت ماسک روی صورت خود بگذارید. این ماسک باعث روشن شدن و شفاف شدن پوست می‌شود.

کرم‌های روده را می‌کشد

روغن رازیانه، کرم های مخرب روده را از بین می‌برد، این روغن همچنین کرم‌ها، تخم میکروب موجود در معده و دستگاه دفع ادرار را می‌کشد. این روغن همچنین برای کودکان، و کسانی که از اغلب از کرم‌های انگلی رنج می‌برند و از سوء تغذیه یا رشد ناگهانی میکروب‌ها، جلوگیری می‌کند.

به کاهش وزن کمک می‌کند

اگر درگیر کاهش وزن و رژیم‌های لاغری باشید، حتما می‌دانید که فیبر هیچ کالری‌ای ندارد، ولی حجم دارد. بنابراین باعث می‌شود معده زودتر پُر شود و زودتر احساس سیری کنید. بدن انسان آنزیم لازم برای تجزیه‌ی فیبر را ندارد، به همین خاطر قادر به تبدیل فیبر به کالری نیست. پس در واقع 7 گرم از رازیانه، فیبر حجیمی است که هیچ کالری‌ای به بدن شما نخواهد رساند.

نتایج تحقیقی که در سال 2001 انجام شد نشان داد کسانی که بدون تغییر هیچ‌یک از عادات غذایی خود، تنها 14 گرم فیبر به رژیم غذایی روزانه‌شان اضافه کرده بودند، به دلیل اضافه شدن همین فیبر، 10٪ کمتر کالری مصرف کردند و طی 4 ماه تقریبا 2 کیلوگرم وزن کم کردند.

باعث افزایش ادرار می‌شود

روغن رازیانه دفعات و حجم ادرار را افزایش می‌دهد، در نتیجه نه تنها، آب اضافی، سدیم، اسید اوریک، نمک صفرا و سایر عناصر سمی را از بدن خارج می‌کند، بلکه فشارخون را کاهش می‌دهد، کلیه‌ها را تمیز می‌کند و چربی را کاهش میدهد.

فقط باید یک چیز را یادآور شد، و آن این است که: اگر از ورم یا تجمع آب در بدن خود رنج نمی‌برید، پس در هنگام مصرف رازیانه، آب بیشتری مصرف کنید، زیرا ادرار مکرر باعث می‌شود که آب زیادی را از دست دهید.

افزایش نورچشم

کی از معجزه‌آساترین خواص رازیانه (که در گیاهان دیگر کمتر به چشم می‌خورد) تقویت دید است. فلاونوئیدها، ویتامین C و روی موجود در رازیانه برای سلامت چشم و درمان بیماری چشمی دژنراسیون ماکولا مفید می‌باشد.

به این ترتیب که عرق رازیانه را جوش می‌دهیم تا استریل شود و از وجود هر نوع میکروب یا عفونت پاک شود. سپس آن را داخل قطره‌چکان ریخته و داخل چشم می‌چکانیم. روزی چند قطره (صبح، ظهر و شب) باعث افزایش نورچشم، کاهش التهابات چشم (مثل قرمزی) و کاهش خطر ابتلا به آب‌مروارید می‌شود.

جریان قاعدگی را افزایش می‌دهد

خانم‌هایی که از قاعدگی نامنظم، دردناک یا قاعدگی مسدود شده، رنج می‌برند، استفاده از روغن رازیانه برای آنها بسیار مفید است. این روغن، نه تنها موانع قاعدگی را از بین میبرد و آن را منظم می‌سازد، بلکه سایر علائم مرتبط با قاعدگی، همچون سردرد، درد ناحیه‌ی شکمی، سرگیجه و تغییرات خلقی را نیز تسکین می‌بخشد. این روغن همچنین به جلوگیری از قاعدگی بی‌موقع یا زودرس نیز کمک می‌کند.

درمان کم خونی

رازیانه یکی از بهترین گیاهان دارویی برای بهبود گردش خون در بدن است که می‌تواند کم خونی را درمان کند، علاوه بر این مقادیر بالای ویتامین C موجود در رازیانه به بهبود جذب آهن در بدن کمک کرده و کم خونی فقر آهن یا آنمی را درمان می‌کند.

آهن و هیستیدین موجود در رازیانه تولید هموگلوبین را تحریک کرده و در درمان کم خونی مفید موثر می‌باشد.

افزایش دهنده‌ی شیر مادر

روغن رازیانه نقش مهمی در افزایش شیردهی مادران دارد، و شیر مادر را با استفاده از افزایش هورمونی به نام استروژن، افزایش می‌دهد. این روغن برای مادر و کودک نیز مفید است. این شیر همچنین، برخی از خواص روغن رازیانه همچون افزایش هاضمه و ضد نفخ بودن نیز داراست، که باعث جلوگیری از ابتلای کودک به سوء هاضمه، نفخ شکمی و گاز معده که در نوزادان بسیار شایع است، می‌شود.

درمان یبوست

روغن رازیانه برای درمان یبوست مناسب است و می‌تواند یبوست حاد و مزمن را درمان می‌کند. با این حال، برخلاف مواد ترکیبی ضد یبوستی که دارد، هیچ اثر جانبی ندارد و می‌تواند بطور منظم مورد استفاده قرار گیرد.

به عنوان یک محرک عمل می‌کند

روغن رازیانه، باعث افزایش جریان قاعدگی می‌شود، شیر مادر را افزایش می‌دهد، و دیورتیک است و در نتیجه به عنوان یک محرک عمل می‌کند. به عنوان یک محرک، تمام فعالیت های درون بدن را افزایش می‌دهد.

این روغن همچنین، فعالیت های عصبی و مغز، سیستم عصبی، ترشحات ناشی از غدد درون‌ریز و تراوش کننده (که شامل ترشحات شیر، صمغ، عرق، اشک، ادرار، و تخلیه در طی دوران قاعدگی )، سیستم گوارش و سیستم دفع ادرار، تحریک می‌کند. این اثر محرک بودن روغن رازیانه، به رفع خستگی، سرگیجه و درمان افسردگی کمک می‌کند.

جلوگیری از اسپاسم روده

اسپاسم روده مقوله‌ی خنده داری نیست. این عارضه می‌تواند بسیار دردناک باشند، باعث سرفه، سکسکه، گرفتگی در ناحیه روده و تشنج شود. روغن رازیانه ممکن است اثر آرامش‌بخشی بر روی بدن شما داشته باشد، ازجمله ماهیچه‌های ناحیه روده. اگر که از یک حمله اسپاسمی رنج می‌برید این آرامش روده واقعا می‌تواند متفاوت باشد، و این روغن سریعا شما را از شر اسپاسم عضلانی  روده خلاص می‌کند‌.

معده را سالم نگه میدارد

روغن رازیانه از معده محافظت می‌کند و به سلامت معده و عملکرد صحیح معده کمک می‌کند و عملکرد تمام ترشحات اسیدهای گوارشی و صفرا، نرمال می‌سازد. علاوه بر این، از معده در برابر عفونت و زخم معده محافظت می‌کند و شما را از سلامت همه جانبه‌ی معده، مطمئن می‌سازد.

طحال سالم

مناسب بودن روغن رازیانه برای شکم به معنی این است که این روغن برای معده و طحال مناسب است، یعنی مزایایی برای طحال دارد. طحال در بدن ما، نقش حیاتی ایفا می‌کند، زیرا باعث تولید گلبول های قرمز و لنفوسيت ها می‌شود.

طحال سالم باعث می‌شود که گلبول های قرمز به اندازه‌ی کافی تولید شود و زندگی سالمتر و فعالتری داشته باشیم. روغن رازیانه به حفظ طحال کمک می‌کند و سلامتی طحال را تضمین می‌کند، همچنین از عفونت‌های مختلف نیز جلوگیری می‌کند.

تقویت سیستم ایمنی بدن

این بدان معنی است که عاملی، سلامت را تقویت می‌کند و سلامت بدن را افزایش میدهد. روغن رازیانه تمام سیستم‌های کاربردی بدن از قبیل سیستم تنفسی، گوارشی، عصبی، دفع ادرار را تقویت می‌کند و همچنین جذب مواد مغذی در بدن را افزایش می‌دهد و در نتیجه استحکام و ایمنی بدن را افزایش می‌دهد.

خون را تصفیه می‌کند

روغن رازیانه به عنوان یک سم‌زدا عمل می‌کند و خون را تصفیه می‌کند، و بنابراین به عنوان یک سم‌زدا شناخته می‌شود. در حقیقت، خون را از اوره، اسید اوریک و هورمون‌های ناخواسته و سموم اولیه موجود در جریان خون پاک می‌کند. جدا از این، سطح سدیم خون را متعادل می‌سازد و به حذف سایر مواد سمی که از منابع خارجی وارد بدن می‌شود، کمک می‌کند.

دفع سنگ کلیه

رازیانه برای کلیه خواص فراوانی دارد و همراه با کاکل ذرت باعث دفع سنگ‌های کلیوی می‌شود. اگر فردی که مبتلا به سنگ کلیه (کوچکتر از 5 میلی‌متر) است، روزی 4 تا 5 مرتبه بذر رازیانه و کاکل ذرت را بجوشاند و میل کند، سنگ‌ها دفع خواهد شد.

درمان زخم‌ها

روغن عصاره رازیانه و روغن دارچین، به‌عنوان مثال، باعث تولید فعالیت آنتی باکتریایی می‌شوند و به‌همین ترتیب آنها راه‌های ممکن برای درمان برخی از گونه‌های باکتری را نشان دادند. علاوه‌بر این، روغن عصاره رازیانه ترکیبات خاصی دارد که به محافظت از زخم‌ها کمک می‌کند تا از عفونی شدن آنها جلوگیری شود.

علاوه‌بر برطرف کردن عفونت، التیام زخم را سرعت می‌بخشد، پس اگر به‌دنبال ماده‌ای برای التیام بریدگی هستید، برای مثال روغن رازیانه گزینه‌ی طبیعی خوبی می‌باشد.

سرفه‌ی مزمن را درمان می‌کند

ثابت شده است که روغن رازیانه، خلط و مخاط که موجب انسداد بینی، حنجره، حلق، نایژه و ریه می‌شود، و در نهایت موجب سرماخوردگی و بیماری های عفونی می‌شود، را از بین می‌برد. این روغن برای درمان سرفه‌های مکرر و مزمن نیز مفید است.

سایر فواید روغن رازیانه

روغن رازیانه، چاقی و چین و چروک پوست را کاهش می‌دهد، و می‌تواند به درمان نیش حشرات، گاز معده، حالت تهوع، استفراغ، سکسکه، سوء هاضمه، روماتیسم و سلولیت اضافی کمک کند.

سرشار از هورمون برای خانم‌ها

رازیانه خواص هورمونی دارد و برای بیش از 90 درصد از خانم‌ها تجویز می‌شود. به این شکل که در ترکیب آن، استروژن (هورمون زنانه) بالایی یافت می‌شود. به همین دلیل باعث افزایش شیر شده و بهترین درمان برای قطع قاعدگی است. رازیانه ضد چاقی است، التهاب‌های واژن و علائم یائسگی مثل گرگرفتگی را برطرف می‌کند. علاوه بر این اگر با گل‌گاوزبان صرف شود، قاعده‌آور است، یعنی قطع قاعدگی را متوقف می‌کند.

هشدار: عنصر ارگانیکی که ترانس آنتول نامیده می‎‌شود، و در روغن رازیانه موجود است، باعث افزایش تولید هورمون استروژن می‌شود. اگر چه، این مزیت برای زنان شیرده مفید است، اما برای زنان باردار و زنان مبتلا به سرطان سینه، یا رحم یا تومور، مضر است، زیرا استروژن اضافی، عامل اصلی چنین سرطان‌هایی است.
اگر روغن رازیانه را به مقدار زیاد مصرف کنید، دارای اثرات مخدر خواهد بود و موجب تشنج، توهم و عدم تعادل روانی می‌شود. افرادی که مبتلا به صرع هستند یا سابقه‌ی بیماری‌های این چنینی را دارند، باید از مصرف روغن رازیانه اجتناب کنند.

ترکیب کردن روغن رازیانه

روغن رازیانه را می‌توان با صندل چوب، اسطوخودوس، گل شمعدانی و روغن گل رز، به خوبی مخلوط کرد.

طرز تهیه روغن رازیانه

روش اول: برگ‌های رازیانه

برگ‌های تازه رازیانه را جدا کرده و خوب بشویید و خشک کنید. در یک ظرف شیشه‌ای بزرگ، برگ‌ها را خرد کرده و در دو فنجان روغن زیتون بریزید، درب ظرف را محکم ببندید و به مدت 2 هفته زیر نور خورشید بگذارید.

هر روز صبح طرف را تکان دهید، بعد از دو هفته روغن رازیانه آماده است. روغن را از صافی رد کنید و در یک ظرف شیشه‌ای به مدت شش ماه در یک جای تاریک و خنک نگه دارید.

روش دوم: دانه‌های رازیانه

روغن رازیانه را در کارخانه‌ها با استفاده از دانه‌های رازیانه و از طریق فرآیند تقطیر بخار تولید می‌کنند.

مضرات روغن رازیانه

• روغن رازیانه در مواردی که افراد از تیغ برای اصلاح و رفع موهای زائد استفاده می‌کنند و یا دچار اختلالات هورمونی هستند، کمتر تاثیر گذار بوده و نیازمند به مصرف برای مدت طولانی‌تری خواهد بود.
• استفاده از روغن دانه رازیانه در روزهای نزدیک و یا در زمان قاعدگی تاثیری نخواهد داشت و در مواردی حتی تاثیر منفی خواهد داشت.
• مصرف این روغن به زنان باردار و زنان مبتلا به سرطان سینه یا صرع توصیه نمی‌شود.
• مصرف بیش از حد رازیانه، احتمال آلرژی‌های پوستی را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، افرادی که ناراحتی‌های تنفسی دارند نیز باید مراقب باشند؛ زیرا ممکن است با تنفس و یا مصرف گیاه دچار حمله‌های آسم شوند.
• از دیگر تاثیرات جانبی رازیانه، احتمال کاهش نیروی جنسی در آقایان و لاغری در خانم‌هاست. علاوه بر این مصرف زیاد از حد آن باعث قطع و یا کاهش شیر در زنان شیرده می‌شود. افراد سردمزاج نیز با خوردن این گیاه ممکن است دچار سردرد شوند.
• اثر عجیب رازیانه این است که خانم‌ها را لاغر و آقایان را چاق می‌کند!

روش های استفاده از روغن رازیانه

در اینجا چند روش برای استفاده از روغن رازیانه در دستورالعمل ها وجود دارد:

• اگر اختلال معده، اسهال و یا هرگونه مشکل گوارشی دارید، می‌توانید سعی کنید یک یا دو قطره عصاره روغن رازیانه را به یک فنجان چای نعناع فلفلی اضافه کنید و به‌آرامی بنوشید. این امر می‌تواند به‌سرعت مشکلات گوارشی را تسکین بخشد.
• به‌جای استفاده از پیاز رازیانه، به‌عنوان آنتی اکسیدان و ضد میکروب به‌علاوه ترکیب دلپذیری از طعم‌دهنده‌ها، می‌توانید یک تا دو قطره از روغن عصاره رازیانه را به دستور غذایی سوپ سیب رازیانه من اضافه کنید.
• یک قطره روغن عصاره رازیانه و یک قطره پرتقال وحشی را به هشت اونس آب اضافه کنید تا روشی عالی برای هضم و رفع گرسنگی بیابید.
• دستورالعمل کره بدن، اسطوخودوس و رازیانه را به‌منظور استعمال خارجی امتحان کنید.

توجه: محتوای مجله زوم لایف، جایگزین نسخه پزشکان نیست. اگر مشکل پزشکی دارید، برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.