علت بیماری کبد چرب چیست و چرا مبتلا به کبد چرب می‌شویم؟ چه افرادی در معرض کبد چرب قرار دارند؟ چگونه کبد چرب را تشخیص دهیم؟ در ادامه این مطلب از سایت زوم لایف درباره دلایل اصلی بروز بیماری کبد چرب توضیح دادیم.

امروزه به دلیل تغییر نادرست سبک زندگی ابتلا به کبد چرب در کمین بسیاری از ماست و افراد زیادی را می‌بینیم که دچار کبد چرب هستند! ابتلا به کبد چرب دلایل مختلفی دارد اما از مهم‌ترین دلایل چرب شدن کبد در پی مصرف انرژی بیش از حد، چاقی، تنبلی و کم بودن ورزش و فعالیت است.

چه افرادی دچار کبد چرب می‌شوند؟

پژوهشگران معتقدند، چربی زیاد به کبد آسیب می‌رساند. در افراد چاقی که به بیماری کبد چرب مبتلا نیستند، چربی موجود در غذا در نهایت به کبد می‌چسبد و به این ترتیب چربی حتی در کبد افرادی که الکل استفاده نمی‌کنند نیز با ساز و کار نامعلومی تجمع می‌کند.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد، چربی موجود در غذاها یکی از دلایل بیماری کبد چرب غیرالکلی محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد ورود بی‌رویه‌ی چربی‌ها به درون کبد، زمینه ساز این بیماری است. وقتی کبد توانایی تنظیم جذب چربی‌ها را از دست می‌دهد.

در افراد سالم حدود نصف چربی مصرفی به انرژی تبدیل شده و می‌سوزد و یک دوم باقی مانده در بافت چربی ذخیره می‌شود. پیدا کردن ریشه‌ی چربی‌های ذخیره شده در کبد چرب غیرالکلی، برای پیشگیری و درمان این بیماری بسیار حایز اهمیت است.

افرادی که در معرض کبد چرب قرار دارند و باید مراقب باشند، عبارتند از:

• افرادی که اضافه وزن دارند.
• کسانی که مبتلا به دیابت نوع 2 هستند.
• کسانی که نوشیدنی‌های الکلی می‌نوشند.
• افرادی که دارو‌هایی مانند استامینوفن را بیشتر از دوز تجویز شده مصرف می‌کنند.
• کسانی که کلسترول بالا دارند.
• زنان باردار؛
• مبتلایان به سندرم متابولیک.
• کسانی که فعالیت فیزیکی کمی دارند.
• افرادی که سوءتغذیه دارند.

علت اصلی بروز کبد چرب چیست؟

همانطور که گفتیم علت کبد چرب، سبک زندگی نامناسب است. هفتاد درصد بیماران مبتلا به کبد چرب چاق هستند. بیماری دیابت و بالا بودن چربی‌های خون نیز از علل زمینه‌ای آن می‌باشند.

عوامل مختلفی که باعث تغییر متابولیسم در بدن می‌شوند، شامل کاهش ناگهانی وزن، سوء تغذیه، تغذیه وریدی و گرسنگی طولانی مدت مانند گرفتن روزه نیز ممکن است باعث کبد چرب شوند.

عوامل ایجاد کبد چرب:

• مصرف دارو بیش از حد معمول؛
• رژیم غذایی نادرست؛
• استرس درونی و نهفته؛
• مصرف غذاهای پردازش شده و فست فودی؛
• عدم تحرک؛
• عصبی بودن؛

چگونه کبد چرب را تشخیص دهیم؟

تشخیص قطعی کبد چرب قطعاً از روی ظاهر شخص امکانپذیر نیست و باید برخی آزمایشات انجام شود. برخی آزمایش‌هایی که ممکن است پزشک برای تشخیص بیماری کبد چرب تجویز کند عبارتند از:

• آزمایش جسمی: پزشک وزن شما را اندازه می‌گیرد و بدنتان را برای احتمال وجود نشانه‌هایی از مشکلات کبدی مثل بزرگ شدن کبد یا یرقان، معاینه می‌کند.
• آزمایش خون: آزمایش خون می‌تواند سطح بالای آنزیم‌های کبدی مثل آلانین آمینوترنسفرآز (ALT) و آسپارتات آمینوترنسفرآز (AST) را نشان دهد. اگر این طور باشد یعنی دچار کبد چرب هستید.
• بیوپسی کبد: پزشک یک نمونه از بافت کبد را برمی‌دارد و به آزمایشگاه می‌فرستد تا التهاب یا آسیب‌های احتمالی کبد را مشخص کنند. این نمونه‌برداری در بیمارستان یا مراکز جراحی سرپایی انجام می‌شود. قبل از اجرای این روش برای شما دارو تجویز می‌شود تا ریلکس باشید و درد احتمالی کنترل شود.
• تصویربرداری: ممکن است برای شما سونوگرافی یا سی‌تی اسکن یا ام آر ای نوشته شود. این آزمایش‌ها می‌تواند مشخص کند که آیا علایم کبد چرب دارید یا نه. اما نمی‌تواند بگوید کبد چرب ساده دارید یا کبدچرب غیرالکی (NASH).

بهترین روش تشخیص کبد چرب

کبد چرب غیر الکلی معمولا زمانی تشخیص داده می‌شود که آزمایش خونی به نام آزمایش عملکرد کبد، دارای نتایج غیر طبیعی بوده و وجود دیگر بیماری‌های کبدی از جمله هپاتیت نیز رد شود. اما آزمایشات خون معمولی، بیماری کبد چرب را نشان نمی‌دهند. این بیماری همچنین ممکن است در هنگام انجام سونوگرافی بر روی شکم نیز خود را نشان دهد.

در صورتی که بیماری کبد چرب غیر الکلی در شما تشخیص داده شود، معمولا برای تعیین گرید آن به انجام آزمایشات بیشتری از جمله آزمایش خون یا نوع دیگری از اسکن سونوگرافی به نام فیبرواسکن، احتیاج است. در بعضی افراد، عمل بیوپسی انجام می‌شود که در آن قسمت کوچکی از بافت کبد با استفاده از یک سوزن برداشته شده و سپس در آزمایشگاه مورد تحلیل قرار می‌گیرد.

کودکان و افراد جوانی که دارای ریسک بالای ابتلا به کبد چرب هستند (افرادی که با دیابت نوع 2 یا سندروم متابولیک درگیر اند) باید هر سه سال یک بار بر روی کبد خود سونوگرافی انجام دهند. 

حرف پایانی

سبک زندگی نادرست و تبعات آن از قبیل چاقی و اضافه وزن در ابتلا به کبد چرب در بین سنین مختلف دخیل است. برای اینکه سلامت جسمانی خود را ارتقاء دهید توصیه می‌کنیم از رژیم‌ دش یا رژیم غذایی مدیترانه ای پیروی کنید.

توجه: محتوای مجله زوم لایف، جایگزین نسخه پزشکان نیست. اگر مشکل پزشکی دارید، برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.