محققان با الهام از خفاش‌ها که از پژواک‌یابی برای دیدن استفاده می‌کنند، عینک‌های هوشمندی ساخته‌اند که اطلاعات بصری را به اصواتی منحصر به فرد تبدیل می‌کند. فناوری این عینک‌ها توانایی افراد نابینا و کم‌بینا را برای حرکت در محیط اطرافشان افزایش می‌دهد و می‌تواند جهان را برای افراد کم‌بینا تغییر دهد.

الهام از بینایی خفاش

فناوری کمکی شامل طراحی تکنولوژی‌هایی است که افراد دارای ناتوانی‌های حسی را قادر می‌سازد بر موانع موجود در زندگی روزمره خود غلبه کنند. نابینایی یا کم‌بینایی بر توانایی فرد برای انجام فعالیت‌های روزمره زندگی و شرکت در فعالیت‌ها و تعاملات اجتماعی تأثیر می‌گذارد.

حوزه وسیعی از تحقیقات فناوری کمکی با استفاده از بازخورد دیداری، لمسی و شنیداری به‌عنوان ابزاری برای تقویت حواس مرتبط است. اکنون، محققان دانشگاه فناوری سیدنی (UTS) عینک‌های هوشمند نسل جدیدی موسوم به لمس آکوستیک را توسعه داده‌اند که اطلاعات بصری را به نمادهای صوتی متمایز، به‌عنوان وسیله‌ای برای کمک به افراد کم‌بینا برای «دیدن» تبدیل می‌کند.

«چین-تنگ لین»، یکی از نویسندگان این مطالعه، گفت:

«عینک‌های هوشمند معمولاً از بینایی رایانه و سایر اطلاعات حسی برای تبدیل محیط اطراف کاربر به گفتار ترکیبی-رایانه‌ای استفاده می‌کنند. با این حال، فناوری لمس آکوستیک، اشیاء را صوتی می‌کند و هنگام ورود به میدان دید دستگاه، نمایش‌های صوتی منحصربه‌فردی ایجاد می‌کند. به‌عنوان مثال، صدای خش خش برگ‌ها ممکن است نشان‌دهنده یک گیاه باشد یا صدای وزوز ممکن است نشان‌دهنده یک تلفن همراه باشد.»

محققان با الهام از نحوه استفاده خفاش از مکان‌یابی پژواک، دست به توسعه عینک‌های هوشمند خود زدند که آن را دستگاه صوتی فوویدت (FAD) نامیدند. پژواک انتشار یک موج صوتی است که از یک شی منعکس می‌شود، بازتاب پژواک اطلاعاتی درمورد اندازه و فاصله جسم ارائه می‌دهد.

آزمایش عینک‌ها

محققان عینک خود را روی 14 شرکت‌کننده بزرگسال آزمایش کردند؛ هفت شرکت‌کننده کم‌بینا و هفت شرکت‌کننده نابینا. این مطالعه شامل یک مرحله آموزشی نشسته که در آن از FAD برای اسکن اقلام روی میز استفاده می‌شد، و یک کار ایستاده بود که عملکرد FAD را در زمانی که شرکت‌کنندگان در حال راه رفتن و جستجوی یک جسم در محیطی بهم ریخته بودند، بررسی می‌کرد.

در این مطالعه از چهار آیتم استفاده شد؛ کاسه، کتاب، فنجان و بطری.

آنها دریافتند که این دستگاه به‌طور قابل توجهی توانایی افراد کم‌بینا را برای تشخیص و رسیدن به اشیا، بدون تلاش ذهنی زیاد افزایش می‌دهد.

«هاو یوآن ژو»، سرپرست و نویسنده مسئول این مطالعه گفت:

«بازخورد شنیداری کاربران را قادر می‌سازد تا اشیا را با دقت قابل‌توجهی شناسایی کرده و به آن‌ها دست یابند. یافته‌های ما نشان می‌دهد که لمس آکوستیک این پتانسیل را دارد که یک روش موثر برای تقویت حسی جامعه کم‌بینا ارائه دهد.»

با برخی تغییرات، فناوری لمس آکوستیک می‌تواند به بخشی جدایی‌ناپذیر از فناوری‌های کمکی تبدیل شود و به افراد کم‌بینا اجازه می‌دهد بهتر از قبل به محیط خود دسترسی داشته باشند.

این مطالعه در مجله PLOS One منتشر شد.