واکنش‌های جهانی متفاوت به خونریزی در اسرائیل و غزه، سبب شد تا بار دیگر وجود اختلافات عمیق بین کشورها نمایان‌تر شود، روندی که از زمان آغاز جنگ در اوکراین سرعت بیشتری پیدا کرده و کشورهای غربی را در صحنه جهانی به طور فزاینده‌‌ای منفک از سایرین قرار داده است.
در روز آغاز حملات بی‌سابقه حماس به اسرائیل، کشورهای غربی حمله این گروه شبه‌نظامی را با شدیدترین عبارات ممکن محکوم کردند و تاکید کردند که «هیچ امری نمی‌تواند تروریسم را توجیه کند».
حمله کرملین به اوکراین و حمله حماس به اسرائیل، تناقضات سیاست بی‌طرفی سوئیس را هم تا حدودی آشکار می‌کند. این هفته، دولت سوئیس از طرح پیشنهادی برای تعیین حماس به عنوان یک سازمان تروریستی حمایت کرد و از سیاست عدم جانبداری خود، یک گام دیگرفاصله گرفت.
در حالی که برخی از کشورهای غیرغربی مانند آرژانتین و هند همبستگی خود را با اسرائیل نشان داده‌اند، بسیاری دیگر از جمله عربستان سعودی، مصر، مراکش و ترکیه و همچنین قدرت‌های جهانی همچون روسیه و چین صرفا خواستار کاهش تنش شده‌اند.
کشورهای ایران، الجزایر، سودان و تونس آشکارا حمایت خود را از سازمان اسلامگرای فلسطینی حماس که کنترل غزه را در دست دارد، اعلام کرده‌اند.
همچنین هزاران نفر در سراسر خاورمیانه از جمله در کشورهای عراق، اردن و بحرین روز جمعه و در حمایت از فلسطینی‌ها تظاهرات کردند.
دولت لیبی همیشه و به طور علنی از فلسطین حمایت کرده و اسرائیل را به رسمیت نشناخته است. چند ماه پیش، وزیر امور خارجه لیبی به دلیل دیدار با همتای اسرائیلی خود تعلیق شد. خبر این دیدار باعث ایجاد ناآرامی و در آن کشور شده بود.
**به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
**
همزمان و با گذشت بیش از یک سال و نیم از تهاجم روسیه علیه اوکراین، برخی از کشورهای خارج از حوزه نفوذ غرب از تسلیم شدن در برابر فشار متحدان اوکراین برای حمایت از کی‌یف خودداری می‌کنند.
حسنی عبیدی، مدیر «مرکز مطالعات و تحقیقات عربی و مدیترانه‌ای» مستقر در ژنو گفت: نقطه تلاقی این دو گرایش در مواجهه با روایت‌های کشورهایی است که اصطلاحا به آنها «جنوب جهانی» گفته می‌شود.
آقای عبیدی در ادامه گفت که وقوع جنگ بین اسرائیل و حماس «شکافی را که از قبل [بین کشورها] بر سر اوکراین قابل مشاهده بود را عمیق‌تر می کند.»
این کارشناس مسايل بین‌الملل توضیح داد که درگیری بین اسرائیل و حماس «وسعت این شکاف در اکثر کشورهای جنوب جهانی – و به ویژه در آفریقا و در جهان عرب و اسلام» را نشان می‌دهد.
این موضوع به ویژه برای آن دسته از کشورهای عربی که روابط خود را با اسرائیل عادی کرده‌اند و در عین حال همچنان حمایت بی دریغ خود از فلسطینی‌ها را اعلام می کنند، دشوار است.
«شمشیر داموکلس» یا همان اجل معلق
فرانسوا هایسبورگ از «موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک» در لندن معتقد است که «کشورهای عربی اکنون از نحوه واکنش مردم خودشان می‌ترسند.»
آنطور که برتران بدیع، استاد دانشگاه «سیانس-پو پاریس» می‌گوید، «ناشناخته اصلی» برای کشورهای عربی منطقه در حقیقت همان بسیج افکار عمومی در بحبوحه چنین احساسات و خشم شدید است.
آقای بدیع گفت: «برخی از دولت‌های عربی احساس می‌کنند که حمایت از فلسطین بسیار گران تمام خواهد شد، اما موضع مردم آنها با آرمان فلسطین ممزوج است».
او با یادآوری حضور گسترده پرچم‌های فلسطین در جریان خیزش‌های بهار عربی و همچنین در مسابقات جام جهانی، گفت: «این راهی است که مردم می‌توانند ناامیدی خود را در رژیم‌های مستبد، فاسد و ضعیف ابراز کنند».
این استاد دانشگاه گفت که دقیقا به همین علت است که برای کشورهایی همچون مراکش، اردن و مصر، بسیج افکار عمومی در حمایت از فلسطینی‌ها یا علیه اقدامات اسرائیل همچون یک «شمشیر داموکلس» یا همان اجل معلق واقعی است.
علیرغم عادی‌سازی روابط مراکش با اسرائیل در ازای اینکه آمریکا حاکمیت مراکش بر سرزمین مورد مناقشه صحرای غربی را به رسمیت بشناسد؛ شاهزاده «مولای هشام العلوی»، پسر عموی پادشاه مراکش حمایت خود را از فلسطینی‌ها در شبکه های اجتماعی اعلام کرد.
هزاران مراکشی در روزهای اخیر ضمن حمایت از فلسطینی‌ها، از دولت خود خواستند که به عادی سازی با اسرائیل پایان دهد.
فریاد در حمایت از فلسطینیان
برتران بدیع گفت که آرمان فلسطین مدت هاست که صدای بلند اعتراض کشورهای غیرمتعهد بوده است.
بدیع این را هم باید اضافه کرد که تغییراتی به نفع میزان نفوذ کشورهای حوزه «جنوب جهانی» که به دنبال نظم جهانی متوازن هستند، نسبت به کشورهای غیرغربی که به دنبال «بازگرداندن فلسطین به بازی مذاکره هستند» صورت گرفته است.
لولا داسیلوا، رئیس جمهوری برزیل که هم اکنون ریاست شورای امنیت سازمان ملل را بر عهده دارد، روز چهارشنبه خواستار حمایت از کودکان فلسطینی و اسرائیلی گرفتار در جنگ شد.
فرانسوا هایسبورگ از «موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک» گفت که حمایت از اسرائیل همزمان «با آشکار شدن مقیاس تلفات انسانی و بحران گروگان‌گیری» رفته رفته تغییر می‌کند.
دلیل این امر این است که واکنش اسرائیل در غزه به یک «خشونت عظیم» برای برچیدن حماس و بوجود آمدن یک «معضل ژئوپلیتیکی» در مدیریت گروگان‌ها ایجاد خواهد کرد.
در مقایسه با جنگ در اوکراین، باید گفت که در درگیری بین اسرائیل و غزه، اتباع خارجی بیشتری در میان قربانیان هستند.
حدود ۱۵۰ مرد، زن و کودک از ملیت‌های مختلف گروگان حماس هستند.
source